Odpowiedzialność odszkodowawcza prowadzących na własny rachunek przedsiębiorstwa lub zakłady wytwarzające środki wybuchowe albo posługujące się takimi środkami (art. 435 § 2 k.c.)

Abstract

Tytułowa tematyka nie doczekała się w polskiej literaturze szerszego opracowania, co stanowiło przesłankę podjęcia badań w tej materii. Celem artykułu jest dokonanie pogłębionej wykładni art. 435 § 2 k.c., regulującego odpowiedzialność prowadzących na własny rachunek przedsiębiorstwa lub zakłady wytwarzające środki wybuchowe albo posługujące się takimi środkami. Analizie poddano zwłaszcza zagadnienia podmiotu odpowiedzialnego za szkodę oraz zdarzenia szkodzącego, jak również pojęcie środków wybuchowych. W badaniach wykorzystano metodę dogmatycznoprawną. Interpretacja tekstu prawnego została dokonana przede wszystkim przy odwołaniu się do derywacyjnej koncepcji wykładni. Z podjętych rozważań wynikają w szczególności następujące wnioski: podmiotem odpowiedzialnym za szkodę na gruncie art. 435 § 2 k.c. jest prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wytwarzający środki wybuchowe lub posługujący się nimi, przy czym przez „środki wybuchowe” należy rozumieć substancje chemiczne, które samorzutnie lub pod wpływem określonego oddziaływania zewnętrznego zdolne są do gwałtownej przemiany chemicznej o charakterze egzotermicznym, której towarzyszy wydzielanie produktów gazowych w postaci wybuchu, przez co mogą one powodować zniszczenia w otaczającym środowisku. Wątpliwości w zakresie tego, czy dany podmiot jest adresatem normy wynikającej z interpretowanego przepisu powinny być rozstrzygane z uwzględnieniem stopnia niebezpieczeństwa przez niego generowanego. Omawiana odpowiedzialność powstaje tylko wówczas, gdy szkoda pozostaje w związku z wytwarzaniem środków wybuchowych lub posługiwaniem się nimi.