The Grammar of Violence: Insights from Danish Ethnosyntax and the Wierzbicka-Pinker Debate

Artykuł dotyczy semantyki i etnoskładni duńskiego słowa vold ‘przemoc’, kluczowego dla duńskiej kultury. Biorąc pod uwagę (i) podobieństwa i różnice między słowami oznaczającymi ‘przemoc’ w różnych społecznościach etnolingwistycznych oraz (ii) kluczową rolę etnoskładni w opisie takich konceptów, jak angielskie VIOLENCE, duńskie VOLD itd., artykuł otwiera nową perspektywę badań nad konceptami wyrażającymi negatywne zjawiska społeczne i związanymi z nimi pozytywnymi systemami wartości. W artykule bada się etnoskładnię, składnię „pojęciową” duńskiego vold, zawartą w strukturze morfologicznej złożeń takich jak hustruvold ‘vold (w stosunku do) żony’ czy politivold ‘vold policyjna’. Analiza nowszych tworów, np. forældrevold ‘vold rodzicielska’, pokazuje, iż duńska etnoskładnia zawiera w sobie obraz świata, w którym tradycyjne autorytety, takie jak mężczyźni, policja, czy rodzice, postrzegani są jako agresorzy, natomiast kobiety, obywatele i dzieci kodowane są jako ofiary przemocy (w sensie vold).