{"title":"Կոգնիտիվ վիճակի գնահատման Mini-Mental State Examination (MMSE) սանդղակի հայերեն տարբերակի ադապտացում և վալիդացում","authors":"Մ.Ա. Իսայան, Հ.Ա. Հովակիմյան, Լ.Վ. Վարդանյան, Ս.Գ. Խաչատրյան, Զ.Դ. Թավադյան","doi":"10.54235/27382737-2021.v1.2-27","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Ներածություն. Կոգնիտիվ խանգարումը տարեց մարդկանց խմբում տարածված գանգատ է։ Կոգնիտիվ վիճակի հակիրճ գնահատման սանդղակը (Mini-Mental State Examination, MMSE) կոգնիտիվ խանգարման գնահատման անգլերեն սանդղակ է և լայնորեն կիրառվող գործիք, որը վալիդացվել է տարբեր լեզուներով։ Մեր հետազոտության նպատակն է եղել վալիդացնել MMSE-ի հայերեն տարբերակը։\nՄեթոդներ. MMSE-ն 11 կետից բաղկացած սանդղակ է, որը գնահատում է կոգնիտիվ ֆունկցիաների 7 տիրույթ՝ դոմեն։ Սանդղակի անգլերենից հայերեն թարգմանությունը և հակառակ թարգմանությունն իրականացվել է տարբեր թարգմանիչների կողմից։ Հաշվարկվել է ներքին կայունությունը և թեստավորման-վերաթեստավորման հաստատունությունը, Կրոնբախի α գործակիցը ստացվել է 0,84: Սպիրմենի կոռելյացիայի գործակիցը հավաստի է եղել թեստավորման-վերաթեստավորման արդյունքների համար։ Այնուհետև MMSE-ն վալիդացվել է ըստ կլինիկական ախտորոշումների՝ մեծ և թեթև նեյրոկոգնիտիվ խանգարումների՝ օգտագործելով Հոգեկան խանգարումների ախտորոշիչ և վիճակագրական ձեռնարկի 5-րդ հրատարակության (DSM-5) ախտորոշման չափանիշները։ Առանձնացվել են նաև ենթախմբեր ըստ հիվանդությունների՝ համաձայն DSM-5-ի չափանիշների՝ Պարկինսոնի հիվանդություն նեյրոկոգնիտիվ խանգարումներով (ՊՀՆ) և Պարկինսոնի հիվանդություն առանց նեյրոկոգնիտիվ խանգարումների (ՊՀ): MMSE-ի միջին արժեքները համեմատվել են Մանի-Ուիթնիի U գործակցով։\nԱրդյունքներ. Հետազոտության մեջ ներառվել է 126 մասնակից (միջին տարիքը՝ 65,5±10,5 տ.; կանայք՝ 54,8%)։ Մասնակիցներից 71-ը (56,3%) ներառվել են կոգնիտիվ խանգարումներ ունեցողների խմբում (ԿԽ) ըստ DSM-5-ի չափանիշների, իսկ մնացած 55-ը (43,7%)՝ ստուգիչ առողջ խմբում (ՍԽ)։ MMSE-ի միջին արժեքների վիճակագրական վերլուծությունը ցույց է տվել հավաստի տարբերություն հետևյալ խմբերում և ենթախմբերում. ՍԽ ընդդեմ ԿԽ՝ 27,6±2,3 և 19,7±6,3 (p<0,01), իսկ ՊՀ ընդդեմ ՊՀՆ՝ 28,2±1,6 և 21,9±2,1 (p<0,01)։\nԵզրակացություն. MMSE սանդղակի հայերեն տարբերակը ցույց է տվել ներքին կայունության և հաստատունության բարձր մակարդակ և վալիդացվել է կոգնիտիվ դեֆիցիտի գնահատման համար հայախոս նյարդաբանական պացիենտների շրջանում։","PeriodicalId":117806,"journal":{"name":"Armenian Journal of Health & Medical Sciences","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Armenian Journal of Health & Medical Sciences","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.54235/27382737-2021.v1.2-27","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
摘要
երածություն。Կոգնիտիվխանգաումըրաեցմադրկանց խմբում տարածվածանգատ է։ Կոգնիտիվ իճակի հակիրճգնհատման սանդղակը(Mini-Mental State Examination、MMSE) կոգնիտիվ խանգարման գնահատման անգլերեն սանդղակ է և լայնորեն կիրառվող գործիք, որը վալիդացվել է տարբեր լեզուներով։ Մեր հետազոտության նպատակն է եղել վալիդացնել MMSE-ի հայերեն տարբերակը։Մեթոդներ.MMSE-ն 11 կետիցբաղկացածսանդղակէ、որը գնահատում է կոգնիտիվ ֆուկնցիաների 7 տիույթ՝ դոմեն։ անդղակի աննգլերնից հայերն թարգմնությունև հակառակթարգմանությունն իրականացեվլ է տարեբրթագմանիչների կողմից։ շվարկվել ներքի կայունություննը և թսետվաորման-վերաթեստավորմանհաստաունությունը、Կրոնբախիaգործակիցըստացվելէ 0,84:վմենի կոռելյացիայի գործակիցը հավստի էեղելթեստավորման-եվրաթսետավորմանադունքնեի համար։Այնուհետև MMSE-ն վալիդացվել է ըստ կլինիկակական ախտորոշումների՝ մեծ և թեթև նեյրոկոգնիտիվ խանգարումների՝ օգտագործելով Հոգեկան խանգարումների ախտորոշիչ և վիճակագրական ձեռնարկի 5-դ հրատարկության (DSM-5) ախտորոշման չափանիշնեը։ Առանձնացվել ն ենաև ենթախմբեր ըստ հիվանդությունների՝ համաձայն DSM-5-ի չափանիշների՝ Պարկինսոնի հիվանդություն նեյրոկոգնիտիվ խանգարումներով (ՊՀՆ) և Պարկինսոնի հիվանդություն առանց նեյրոկոգնիտիվ խանգարումների (ՊՀ):MMSE-ի միջին արժեքնրեը համեմատվել են Մանի-Ուիթնիիի U գործակցով։Արդյունքենր.տազոտությանմեջ ներառվել է 126 մասնակից (միջինտարիքը՝ 65,5±10,5 տ.;կանայք՝ 54.8%)։Մասնակիցներից 71-ը (56.3%) ենրառվել ենկոգիտիվխանգարումնեուեցողների խմբում (ԿԽ) ըստ DSM-5-ի չափանիշնեի, իսկ մնացա55-ը (43、7%)՝ ստուգիչ առողջ խմբում (계Խ)։ MMSE-ի միջին աժեքների վիճակագրական վերլուծությունը ցույց է տվելհվաստի տարբերույուն հետևյախմբրում և ենթախմբում.Խ ըդնդեմԿԽ՝ 27.6±2.3 և 19.7±6.3 (p<0.01), իսկ Պ ընդդեմ Պ Tags՝ 28.2±1.6 և 21.9±2.1 (p<0.01)։Եզրակացություն.MMSE սանդղակի հայերեն տարբերակը ցույց է տվել ներքին կայունության և հաստատունության բարձր մակարդակ և վալիդացվել է կոգնիտիվ դեֆիցիտի գնահատման համար հայախոս նյարդաբանական պացիենտների շրջանում։
Կոգնիտիվ վիճակի գնահատման Mini-Mental State Examination (MMSE) սանդղակի հայերեն տարբերակի ադապտացում և վալիդացում
Ներածություն. Կոգնիտիվ խանգարումը տարեց մարդկանց խմբում տարածված գանգատ է։ Կոգնիտիվ վիճակի հակիրճ գնահատման սանդղակը (Mini-Mental State Examination, MMSE) կոգնիտիվ խանգարման գնահատման անգլերեն սանդղակ է և լայնորեն կիրառվող գործիք, որը վալիդացվել է տարբեր լեզուներով։ Մեր հետազոտության նպատակն է եղել վալիդացնել MMSE-ի հայերեն տարբերակը։
Մեթոդներ. MMSE-ն 11 կետից բաղկացած սանդղակ է, որը գնահատում է կոգնիտիվ ֆունկցիաների 7 տիրույթ՝ դոմեն։ Սանդղակի անգլերենից հայերեն թարգմանությունը և հակառակ թարգմանությունն իրականացվել է տարբեր թարգմանիչների կողմից։ Հաշվարկվել է ներքին կայունությունը և թեստավորման-վերաթեստավորման հաստատունությունը, Կրոնբախի α գործակիցը ստացվել է 0,84: Սպիրմենի կոռելյացիայի գործակիցը հավաստի է եղել թեստավորման-վերաթեստավորման արդյունքների համար։ Այնուհետև MMSE-ն վալիդացվել է ըստ կլինիկական ախտորոշումների՝ մեծ և թեթև նեյրոկոգնիտիվ խանգարումների՝ օգտագործելով Հոգեկան խանգարումների ախտորոշիչ և վիճակագրական ձեռնարկի 5-րդ հրատարակության (DSM-5) ախտորոշման չափանիշները։ Առանձնացվել են նաև ենթախմբեր ըստ հիվանդությունների՝ համաձայն DSM-5-ի չափանիշների՝ Պարկինսոնի հիվանդություն նեյրոկոգնիտիվ խանգարումներով (ՊՀՆ) և Պարկինսոնի հիվանդություն առանց նեյրոկոգնիտիվ խանգարումների (ՊՀ): MMSE-ի միջին արժեքները համեմատվել են Մանի-Ուիթնիի U գործակցով։
Արդյունքներ. Հետազոտության մեջ ներառվել է 126 մասնակից (միջին տարիքը՝ 65,5±10,5 տ.; կանայք՝ 54,8%)։ Մասնակիցներից 71-ը (56,3%) ներառվել են կոգնիտիվ խանգարումներ ունեցողների խմբում (ԿԽ) ըստ DSM-5-ի չափանիշների, իսկ մնացած 55-ը (43,7%)՝ ստուգիչ առողջ խմբում (ՍԽ)։ MMSE-ի միջին արժեքների վիճակագրական վերլուծությունը ցույց է տվել հավաստի տարբերություն հետևյալ խմբերում և ենթախմբերում. ՍԽ ընդդեմ ԿԽ՝ 27,6±2,3 և 19,7±6,3 (p<0,01), իսկ ՊՀ ընդդեմ ՊՀՆ՝ 28,2±1,6 և 21,9±2,1 (p<0,01)։
Եզրակացություն. MMSE սանդղակի հայերեն տարբերակը ցույց է տվել ներքին կայունության և հաստատունության բարձր մակարդակ և վալիդացվել է կոգնիտիվ դեֆիցիտի գնահատման համար հայախոս նյարդաբանական պացիենտների շրջանում։