PİYASADAN TEMİN EDİLEN NİOLİ UÇUCU YAĞI ÖRNEKLERİNİN FARMAKOPE ANALİZİ

Amaç: Halk arasında doğal kaynakların güvenli olarak kabul edilmesi ve sentetik içerikli ürünlerden uzaklaşma isteği, uçucu yağ kullanımını son zamanlarda arttırmıştır. Fakat uçucu yağlar, içerisinde çok sayıda bileşik barındırdığından standardizasyon konusunda sıkıntılar yaşanmaktadır. Bu sebeple uçucu yağların kalitesini ve terapötik amaçla kullanılabilirliğini değerlendirmek için monograflardan yararlanılmaktadır. Yapılan çeşitli çalışmalar sonucunda nioli uçucu yağının; üst solunum yolu ve üriner sistem enfeksiyonlarına, cilt rahatsızlıklarına karşı kullanılabileceği ve antioksidan, antienflamatuvar, antiseptik, antifungal, antibakteriyel, antihelmintik, insektisidal, larvisidal ve akarisidal etkinliği tespit edilmiştir. Halk arasında ise soğuk algınlığı, influenza, öksürük, sinüzit, farenjit, rinit, romatizmal rahatsızlıklarda ve üriner sistem enfeksiyonlarında kullanılmaktadır. Bu etkinlikleri ve halk arasındaki kullanımından yola çıkılarak, piyasada bulunan bazı nioli uçucu yağ örneklerinin Türk Farmakopesi 2017’ye uygunluğunun değerlendirilmesi hedeflenmiştir. Gereç ve Yöntem: Çalışma kapsamında; 5 farklı markadan temin edilen nioli uçucu yağı örneklerinin Türk Farmakopesi’nde (2017) yer alan monografa göre analiz edilmiştir. Analizde, bağıl yoğunluk, kırılım imleci, optik çevirme değerleri tespit edilmiş; organoleptik kontrol, ince tabaka kromatografisi ve gaz kromatografisi analizleri yürütülmüştür. Sonuç ve Tartışma: Çalışma kapsamında yapılan farmakope analizi sonucunda, temin edilen beş nioli uçucu yağ numunesinden sadece bir tanesi farmakope standardına uygun olduğu bulunmuştur. Diğer nioli uçucu yağ numuneleri, farmakopede istenilen şartları karşılamamıştır.