{"title":"萨布希-艾哈迈德-德德在《马斯纳维》注释中使用的资料来源","authors":"Ayşe Korkmaz","doi":"10.34083/akaded.1380465","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Mevlânâ'nın XIII. yüzyılda Farsça kaleme aldığı Mesnevî, Türk kültüründe büyük bir yer edinmiş sayılı eserlerdendir. İçerisinde pek çok tasavvufî bilgi gizleyen bu eserin, okuyucular tarafından doğru anlaşılabilmesi için XV. yüzyıldan itibaren Mesnevî şerhleri yazılmaya başlanmıştır. Bu şerhler; şârihin ilmî, dinî, tasavvufî birikimine göre farklılık gösterse de temelde kullandıkları kaynaklar örtüşmektedir. Başta dinî-tasavvufî kaynaklar olmak üzere; gramer kitapları, lügatler, manzum eserler, tarih ve biyografi eserleri gibi pek çok kaynağın bu şerhlerde temel kaynak olarak kullanıldığını görmekteyiz. Mesnevî şerhlerinden biri olan Sabûhî Ahmed Dede tarafından yazılmış İhtiyârât-ı Sabûhî'de de diğer şerhlerde kullanılan kaynakların birçoğunu görebilmek mümkündür. Sabûhî, hem almış olduğu iyi eğitim sayesinde hem de kendi birikimi neticesinde eserinde çok sayıda dinî-tasavvufî ve edebî kaynak kullanmıştır. Bu çalışmada İhtiyârât-ı Sabûhî adlı Mesnevî şerhinde kullanılan kaynaklar örneklerle açıklanmaya çalışılmıştır.","PeriodicalId":505505,"journal":{"name":"Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi","volume":"106 19-20","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-11-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":"{\"title\":\"The Sources Used by Sabûhî Ahmed Dede in His Commentary on the Masnavi\",\"authors\":\"Ayşe Korkmaz\",\"doi\":\"10.34083/akaded.1380465\",\"DOIUrl\":null,\"url\":null,\"abstract\":\"Mevlânâ'nın XIII. yüzyılda Farsça kaleme aldığı Mesnevî, Türk kültüründe büyük bir yer edinmiş sayılı eserlerdendir. İçerisinde pek çok tasavvufî bilgi gizleyen bu eserin, okuyucular tarafından doğru anlaşılabilmesi için XV. yüzyıldan itibaren Mesnevî şerhleri yazılmaya başlanmıştır. Bu şerhler; şârihin ilmî, dinî, tasavvufî birikimine göre farklılık gösterse de temelde kullandıkları kaynaklar örtüşmektedir. Başta dinî-tasavvufî kaynaklar olmak üzere; gramer kitapları, lügatler, manzum eserler, tarih ve biyografi eserleri gibi pek çok kaynağın bu şerhlerde temel kaynak olarak kullanıldığını görmekteyiz. Mesnevî şerhlerinden biri olan Sabûhî Ahmed Dede tarafından yazılmış İhtiyârât-ı Sabûhî'de de diğer şerhlerde kullanılan kaynakların birçoğunu görebilmek mümkündür. Sabûhî, hem almış olduğu iyi eğitim sayesinde hem de kendi birikimi neticesinde eserinde çok sayıda dinî-tasavvufî ve edebî kaynak kullanmıştır. Bu çalışmada İhtiyârât-ı Sabûhî adlı Mesnevî şerhinde kullanılan kaynaklar örneklerle açıklanmaya çalışılmıştır.\",\"PeriodicalId\":505505,\"journal\":{\"name\":\"Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi\",\"volume\":\"106 19-20\",\"pages\":\"\"},\"PeriodicalIF\":0.0000,\"publicationDate\":\"2023-11-12\",\"publicationTypes\":\"Journal Article\",\"fieldsOfStudy\":null,\"isOpenAccess\":false,\"openAccessPdf\":\"\",\"citationCount\":\"0\",\"resultStr\":null,\"platform\":\"Semanticscholar\",\"paperid\":null,\"PeriodicalName\":\"Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi\",\"FirstCategoryId\":\"1085\",\"ListUrlMain\":\"https://doi.org/10.34083/akaded.1380465\",\"RegionNum\":0,\"RegionCategory\":null,\"ArticlePicture\":[],\"TitleCN\":null,\"AbstractTextCN\":null,\"PMCID\":null,\"EPubDate\":\"\",\"PubModel\":\"\",\"JCR\":\"\",\"JCRName\":\"\",\"Score\":null,\"Total\":0}","platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.34083/akaded.1380465","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
摘要
麦夫拉纳在十三世纪用波斯语写成的《玛斯纳维》是土耳其文化中享有重要地位的少数作品之一。为了让读者理解这部蕴藏着大量神秘知识的作品,自十五世纪以来,《麦斯纳维》的注释不断问世。尽管这些注释因注释者的学术、宗教和苏菲背景不同而各异,但它们所使用的资料来源基本上是重叠的。我们看到,语法书、词典、诗歌作品、历史和传记作品等许多资料,尤其是宗教和神秘资料,都被用作这些注释的基本来源。在萨布希-艾哈迈德-德德(Sabûhî Ahmed Dede)撰写的《İhtiyârât-ı Sabûhî》中,我们可以看到其他注释中使用的许多资料来源。萨布希在他的作品中使用了许多宗教、苏菲和文学资料,这既得益于他所接受的良好教育,也是他自身知识的结晶。在本研究中,我们试图通过实例来解释《玛斯纳维》注释《伊赫提亚拉特-ı 萨布希》中使用的资料来源。
The Sources Used by Sabûhî Ahmed Dede in His Commentary on the Masnavi
Mevlânâ'nın XIII. yüzyılda Farsça kaleme aldığı Mesnevî, Türk kültüründe büyük bir yer edinmiş sayılı eserlerdendir. İçerisinde pek çok tasavvufî bilgi gizleyen bu eserin, okuyucular tarafından doğru anlaşılabilmesi için XV. yüzyıldan itibaren Mesnevî şerhleri yazılmaya başlanmıştır. Bu şerhler; şârihin ilmî, dinî, tasavvufî birikimine göre farklılık gösterse de temelde kullandıkları kaynaklar örtüşmektedir. Başta dinî-tasavvufî kaynaklar olmak üzere; gramer kitapları, lügatler, manzum eserler, tarih ve biyografi eserleri gibi pek çok kaynağın bu şerhlerde temel kaynak olarak kullanıldığını görmekteyiz. Mesnevî şerhlerinden biri olan Sabûhî Ahmed Dede tarafından yazılmış İhtiyârât-ı Sabûhî'de de diğer şerhlerde kullanılan kaynakların birçoğunu görebilmek mümkündür. Sabûhî, hem almış olduğu iyi eğitim sayesinde hem de kendi birikimi neticesinde eserinde çok sayıda dinî-tasavvufî ve edebî kaynak kullanmıştır. Bu çalışmada İhtiyârât-ı Sabûhî adlı Mesnevî şerhinde kullanılan kaynaklar örneklerle açıklanmaya çalışılmıştır.