求助PDF
{"title":"您的位置: 首页","authors":"T.G. Məmmədova","doi":"10.59423/gnr.2023.64.59.007","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Qədim yaşayış məntəqələrinin geniş yayıldığı Gəncə-Qazax düzü və ətraf ərazi geosistemləri təbii, həmçinin antropogen amillərin təsiri ilə dəyişərək, ərazidə yeni strukturlu landşaftların yaranmasına səbəb olmuşdur. Bu səbəbdən Gəncə-Qazax düzü landşaftlarının struktur-funksional və genetik xüsusiyyətlərinin tədqiqi, ərazinin landşaftlarına antropogen amillərin təsir xüsusiyyətlərinin öyrənilməsi qarşıya məqsəd qoyulmuşdur. Məqalədə Gəncə-Qazax düzü və ətraf ərazi geosistemlərinin landşaftlarının struktur-funksional, o cümlədən genetik xüsusiyyətləri çöl ekspedisiya müşahidələri və kompleks landşaft xəritələşdirilməsi, kosmik şəkillərin deşifrələnməsi, eyni zamanda müasir coğrafi informasiya (CİS) texnologiyaları əsasında tədqiq edilmişdir. Alınmış elmi nəticələrin təhlilindən müəyyən olunmuşdur ki, tədqiqat ərazisində 5 landşaft tipi, 7 landşaft yarımtipi, 55 landşaft növü formalaşmışdır. Landşaft növlərinin yayıldığı ərazilər, relyefin meylliyinə görə növlərin sahə strukturu müəyyənləşdirilmişdir. Müxtəlif struktur-funksional xüsusiyyətlərə malik landşaftların ayrı-ayrı komponentləri dinamiki cəhətdən təhlil edilmişdir. Ümumi sahəsi 5497,4 km2 olan tədqiqat ərazisinin 24,8%-i (1361,5 km2) ekzodinamiki baxımdan yüksək həssaslığa malik gilli və gilli-əhəngdaşlı süxurların üstünlük təşkil etdiyi alçaqdağlığın arid-denudasion landşaftlarından ibarətdir. Məqalədə verilmiş meyllik xəritəsinə əsasən tədqiatat ərazinin geniş hissəsinin 0-50 meylliyə malik sahələrdən ibarət olduğunu görmək mümkündür.","PeriodicalId":44739,"journal":{"name":"Geography and Natural Resources","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.3000,"publicationDate":"2024-02-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":"{\"title\":\"GƏNCƏ-QAZAX DÜZÜ VƏ ƏTRAF ƏRAZİ LANDŞAFTLARININ SRTUKTUR-FUNKSİONAL VƏ GENETİK XÜSUSİYYƏTLƏRİ\",\"authors\":\"T.G. Məmmədova\",\"doi\":\"10.59423/gnr.2023.64.59.007\",\"DOIUrl\":null,\"url\":null,\"abstract\":\"Qədim yaşayış məntəqələrinin geniş yayıldığı Gəncə-Qazax düzü və ətraf ərazi geosistemləri təbii, həmçinin antropogen amillərin təsiri ilə dəyişərək, ərazidə yeni strukturlu landşaftların yaranmasına səbəb olmuşdur. Bu səbəbdən Gəncə-Qazax düzü landşaftlarının struktur-funksional və genetik xüsusiyyətlərinin tədqiqi, ərazinin landşaftlarına antropogen amillərin təsir xüsusiyyətlərinin öyrənilməsi qarşıya məqsəd qoyulmuşdur. Məqalədə Gəncə-Qazax düzü və ətraf ərazi geosistemlərinin landşaftlarının struktur-funksional, o cümlədən genetik xüsusiyyətləri çöl ekspedisiya müşahidələri və kompleks landşaft xəritələşdirilməsi, kosmik şəkillərin deşifrələnməsi, eyni zamanda müasir coğrafi informasiya (CİS) texnologiyaları əsasında tədqiq edilmişdir. Alınmış elmi nəticələrin təhlilindən müəyyən olunmuşdur ki, tədqiqat ərazisində 5 landşaft tipi, 7 landşaft yarımtipi, 55 landşaft növü formalaşmışdır. Landşaft növlərinin yayıldığı ərazilər, relyefin meylliyinə görə növlərin sahə strukturu müəyyənləşdirilmişdir. Müxtəlif struktur-funksional xüsusiyyətlərə malik landşaftların ayrı-ayrı komponentləri dinamiki cəhətdən təhlil edilmişdir. Ümumi sahəsi 5497,4 km2 olan tədqiqat ərazisinin 24,8%-i (1361,5 km2) ekzodinamiki baxımdan yüksək həssaslığa malik gilli və gilli-əhəngdaşlı süxurların üstünlük təşkil etdiyi alçaqdağlığın arid-denudasion landşaftlarından ibarətdir. Məqalədə verilmiş meyllik xəritəsinə əsasən tədqiatat ərazinin geniş hissəsinin 0-50 meylliyə malik sahələrdən ibarət olduğunu görmək mümkündür.\",\"PeriodicalId\":44739,\"journal\":{\"name\":\"Geography and Natural Resources\",\"volume\":null,\"pages\":null},\"PeriodicalIF\":0.3000,\"publicationDate\":\"2024-02-01\",\"publicationTypes\":\"Journal Article\",\"fieldsOfStudy\":null,\"isOpenAccess\":false,\"openAccessPdf\":\"\",\"citationCount\":\"0\",\"resultStr\":null,\"platform\":\"Semanticscholar\",\"paperid\":null,\"PeriodicalName\":\"Geography and Natural Resources\",\"FirstCategoryId\":\"1085\",\"ListUrlMain\":\"https://doi.org/10.59423/gnr.2023.64.59.007\",\"RegionNum\":0,\"RegionCategory\":null,\"ArticlePicture\":[],\"TitleCN\":null,\"AbstractTextCN\":null,\"PMCID\":null,\"EPubDate\":\"\",\"PubModel\":\"\",\"JCR\":\"Q4\",\"JCRName\":\"GEOGRAPHY\",\"Score\":null,\"Total\":0}","platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Geography and Natural Resources","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.59423/gnr.2023.64.59.007","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"Q4","JCRName":"GEOGRAPHY","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
引用
批量引用
GƏNCƏ-QAZAX DÜZÜ VƏ ƏTRAF ƏRAZİ LANDŞAFTLARININ SRTUKTUR-FUNKSİONAL VƏ GENETİK XÜSUSİYYƏTLƏRİ
Qədim yaşayış məntəqələrinin geniş yayıldığı Gəncə-Qazax düzü və ətraf ərazi geosistemləri təbii, həmçinin antropogen amillərin təsiri ilə dəyişərək, ərazidə yeni strukturlu landşaftların yaranmasına səbəb olmuşdur. Bu səbəbdən Gəncə-Qazax düzü landşaftlarının struktur-funksional və genetik xüsusiyyətlərinin tədqiqi, ərazinin landşaftlarına antropogen amillərin təsir xüsusiyyətlərinin öyrənilməsi qarşıya məqsəd qoyulmuşdur. Məqalədə Gəncə-Qazax düzü və ətraf ərazi geosistemlərinin landşaftlarının struktur-funksional, o cümlədən genetik xüsusiyyətləri çöl ekspedisiya müşahidələri və kompleks landşaft xəritələşdirilməsi, kosmik şəkillərin deşifrələnməsi, eyni zamanda müasir coğrafi informasiya (CİS) texnologiyaları əsasında tədqiq edilmişdir. Alınmış elmi nəticələrin təhlilindən müəyyən olunmuşdur ki, tədqiqat ərazisində 5 landşaft tipi, 7 landşaft yarımtipi, 55 landşaft növü formalaşmışdır. Landşaft növlərinin yayıldığı ərazilər, relyefin meylliyinə görə növlərin sahə strukturu müəyyənləşdirilmişdir. Müxtəlif struktur-funksional xüsusiyyətlərə malik landşaftların ayrı-ayrı komponentləri dinamiki cəhətdən təhlil edilmişdir. Ümumi sahəsi 5497,4 km2 olan tədqiqat ərazisinin 24,8%-i (1361,5 km2) ekzodinamiki baxımdan yüksək həssaslığa malik gilli və gilli-əhəngdaşlı süxurların üstünlük təşkil etdiyi alçaqdağlığın arid-denudasion landşaftlarından ibarətdir. Məqalədə verilmiş meyllik xəritəsinə əsasən tədqiatat ərazinin geniş hissəsinin 0-50 meylliyə malik sahələrdən ibarət olduğunu görmək mümkündür.