Prevention of dental caries in children – opportunities and limitations`

Zgodnie z wynikami badań epidemiologicznych prowadzonych przez „Monitoring Zdrowia Jamy Ustnej” Polska należy do krajów o utrzymującej się wysokiej częstości i intensywności choroby próchnicowej. Zmiany próchnicowe pojawiają się już we wczesnym dzieciństwie, występują u ponad 50% dzieci w wieku 3 lat i ponad 80% 12-latków. Ważna jest więc analiza podstawowych determinantów planowania działań profilaktycznych i proponowanych strategii zapobiegania chorobie próchnicowej u dzieci i młodzieży. W pracy omówiono czynniki etiologiczne próchnicy zębów bezpośrednio i pośrednio związane z rozwojem procesu chorobowego. Zwrócono uwagę na zależność między występowaniem próchnicy wczesnego dzieciństwa a czasem kolonizacji jamy ustnej dziecka przez bakterie próchnicotwórcze oraz istnienie związku miedzy występowaniem próchnicy zębów stałych i mlecznych. Podkreślono konieczność wczesnego podjęcia działań profilaktycznych, już w okresie płodowym (pierwotnie pierwotna profilaktyka) i znaczenie długoterminowości zapobiegania. Omówiono strategie profilaktyczne: populacyjną i grupową opartą o ocenę wysokości ryzyka próchnicy zębów. Przedstawiono skuteczność profilaktyki dla grup wysokiego ryzyka choroby, zwracając uwagę na jej zalety i wady z punktu widzenia zdrowia publicznego. Przedstawiono dane epidemiologiczne wskazujące na konieczność łączenia zapobiegania w populacji z profilaktyką wysokiego ryzyka i indywidualną prowadzoną przez lekarza dentystę. Omówiono zasady zapobiegania indywidualnego oraz metody zalecane u pacjentów z ryzykiem ocenionym jako niskie, średnie i wysokie. Abstract