ТАБИГИ МИНЕРАЛДЫ СУМЕН БАЛАЛАР МЕН ЖАСОСПIРIМДIН ТIС ЖЕГIН АЛДЫН АЛУ ЖОЛДАРЫ

Water treatment is considered as one of the most natural ways of healing. Due to the unique physicochemical properties of water, all biochemical reactions take place in the aquatic environment. The novelty of this work is to develop a method for the prevention of dental caries, which includes the use of domestic mineral water "Taraz". The research was carried out at the Department of Pediatric Dentistry (Asfendiyarov Kazakh National Medical University) in cooperation with the children's regional dental clinic in Taraz city. The obtained results of clinical studies show the remineralizing activity of mineral water “Taraz”. The combination of water with individual hygiene products can be used as a preventive method for the general population. The study of teeth hard tissue sections in normal and pathological conditions allowed us to find out changes in enamel and dentin in the initial and developed forms of the carious process, and apparently will indicate ways to regulate mineral metabolism in order to prevent tooth decay [1]. This problem has been studied by this author since the 1990 years. Без воды жизнь невозможна, именно в водной среде протекают биохимические реакции, что обусловлено ее уникальными физико-химическими свойствами. На кафедре стоматологии детского возраста КАЗНМУ имени С.Д. Асфендиярова, совместно с детской областной стоматологической поликлиникой г. Тараз, разработан и научно обоснован метод профилактики кариеса зубов, включающий в себя использование отечественной минеральной воды «Тараз». Ретроспективный анализ показал, что после успешно проведенной экспериментальной модели реминерализации удаленных временных и постоянных зубов in vitro на шлифах, целесообразнее всего проводить экспозицию минеральной водой полости рта в интервале 5, 10 и 15 мин., в зависимости от интенсивности кариозного процесса. Согласно полученным результатам клинических исследований возможно рекомендовать детскому населению применение минеральной воды, ее реминерализующую активность в качестве профилактического метода. Изучение срезов твердых тканей зубов в норме и патологии позволило выяснить изменения эмали и дентина при начальной и развитой формах кариозного процесса и, по-видимому, укажет пути регуляции минерального обмена с целью профилактики кариеса [1]. Эта проблема изучается автором статьи с 1990-х годов. Сусыз өмір мүмкін емес, биохимиялық реакциялар сулы ортада жүреді, бұл оның ерекше физика-химиялық қасиеттері не байланысты. С.Д.Асфендияров атындағы ҚазҰМУ-дың балалар жасындағы стоматология кафедрасында Тараз қаласының балалар Облыстық стоматологиялық емханасымен бірлесіп, профилакторийдің аттас санаторийінің көзі негізінде "Тараз" отандық минералды суын пайдалануды қамтитын тіс кариесінің алдын алу әдісі әзірленді және ғылыми негізделген. Ретроспективті талдау көрсеткендей, жойылған уақытша және тұрақты тістерді in vitro қалпына келтірудің сәтті эксперименттік моделінен кейін кариозды процестің қарқындылығына байланысты 5 мин, 10 және 15 мин аралықта ауыз қуысының минералды суының экспозициясын жүргізген жөн. Біздің клиникалық зерттеулердің нәтижелері халықтың кең тобына минералды суды қолдануды, оның реминерализация белсенділігін профилактикалық әдіс ретінде саралап ұсынуға мүмкіндік береді. Қалыпты және патологиялық жағдайларда тістің қатты тіндерінің кесінділерін зерттеу кариозды процестің бастапқы және дамыған формаларында эмаль мен дентиндегі өзгерістерді анықтауға мүмкіндік берді және тіс жегісінің алдын алу үшін минералды зат алмасуды реттеу жолдарын көрсетеді [1]. Бұл мәселені мақаланың авторы 1990 жылдан бері зерттеп келеді.