Influence of physical and chemical proporties of zeolites on their adsorption abilities

Təqdim olunan işin məqsədi müxtəlif qatılıqlı duzların (0,5±1,0n) NH4Cl məhlulu ilə işlənmiş təbii klinoptilolit seoliti nümunələri əsasında alınmış sor­bent­lərin effek­tiv­liyinin öyrə­nilməsidir. Məhlulda adsorbatın miqdarının artması ilə azot-oksigen binar qarışı­ğından azotun adsorbsiya miqdarı 6,2mmol/q-a qədər artır. Lakin qeyd etmək lazımdır ki, seolit nümunələrinin həcmləri çox qısa vaxtda – 120 san ərzində dolur və yaxud tutulur. Baxılan işdə adsorbsiya-desorbsiya proseslərinə təsir edən amillərdən olan təzyiq və kontakt vaxtının adsorbsiyaya təsiri də öyrənilmişdir. NH4Cl molekuluna əsasən adsorbsiya qabiliyyətinin təbii seolit­lərin səth təbəqələrindəki aktiv mərkəzlərin təbiətindən asılılığı da müəyyən olunmuşdur. Açar sözlər: seolit, klinoptilolit, kation, silisium, spektr, udulma zolaqları, sorbent, izoterma, alümosilikat Jeyran Teymur Rustamova Arif Javanshir Efendi Farida Ali Abdullayeva Firuza Alasgar Yunisova Tamella Adil Ismayilova Minaya Fikrat Nabiyeva Samir Isa Mammadov Influence of physical and chemical proporties of zeolites on their adsorption abilities Abstract The purpose of this work was to study the effectiveness of zeolite samples after treating natural clinoptilolite with NH4Cl solutions of various concentrations (0,5÷1,0n). With an increase in the solution, the amount of nitrogen adsorption from binary mixtures increases, and nitrogen to oxygen increases to 6.2mq/q. However, it should be noted that the sample volume of the zeolite proceeds for 120 seconds. The effect of adsorption parameters – desorption, pressure, and contact time on the adsorption process was also studied. The adsorption capacity with respect to the NH4Cl molecule depends on the nature of the active centers on the surface of the natural zeolite. Keywords: zeolite, clinoptilolite, cation, silicon, spectrum, adsorption bands, sorbent, isotherm, aluminosilicate