Çatakkaya Debris-covered Glacier (Tatos Mountains-Turkey) (Çatakkaya Döküntü Örtülü Buzulu (Tatos Dağları))

Abstract

English Abstract: The eastern part of the North Anatolian Mountains is the place where the Pleistocene glaciations is most effective.In these mountains, which have many summits over 3500 meters, especially the high parts above 2500 meters constitute a significant glacial area. Important peaks of the Eastern Black Sea Mountains; Glaciers and glacier shapes on the northern slopes of Kaçkar, Verçenik, Tatos (Dilek), Göller(Hunut) and Bulut-Altiparmak have been subject to various investigations because of these features. In the Eastern Black Sea Mountains, there are also some glacial traces, glacial shapes, and even current cirque glaciers in the southern-facing parts of these summits. The southern part of the Tatos Mountains, which forms one of the highest peaks of the Eastern Black Sea Mountains, is also where glaciation is effective.The glacier valleys reflecting the traces of the Pleistocene glaciations, the various glacial shapes and glacier lakes together with the northward-facing Çatakkaya debris covered glacier, covered entirely with a rubble, detected at the steep slope of a glacial cirque is a significant finding that reveals the impact and significance of glaciation in this area.

Turkish Abstract: Kuzey Anadolu Dağları’nın doğu kesimi, Pleistosen buzullaşmasının en etkili olduğu yerlerdendir. 3500 metreyi aşan çok sayıdaki zirveye sahip olan bu dağların, özellikle 2500 metrelerden yüksek kısımları kayda değer bir buzullaşma alanı oluşturmaktadır. Doğu Karadeniz Dağları’nın yüksek dorukları; Kaçkar, Verçenik, Tatos (Dilek), Bulut-Altıparmak ve Göller (Hunut) dağlarında, özellikle kuzeye bakan yamaçlarda bulunan buzullar ve buzul topografyası sahip oldukları niteliklere bağlı olarak pek çok araştırmaya konu olmuş ve olmaya da devam etmektedir. Kuzey Anadolu Dağları’nın bu yüksek doruklarının güneye bakan yamaçlarında da dikkat çekici bir buzullaşma etkisi, buzul topografyası, hatta aktüel sirk buzulları gözlenmektedir. Doğu Karadeniz Dağları’nın yüksek zirvelerinden birini oluşturan Tatos Dağı’nın (3550) güney kesimi, önemli bir buzullaşmanın meydana geldiği yerler arasındadır. Pleistosen’de etkili olan buzullaşmanın izlerini yansıtan tekne vadiler, buzul gölleri ve çeşitli buzul şekilleri ile birlikte bu alanda kuzeye bakan, dik yamaçlı bir glasyal sirk içinde belirlenen ve tamamen bir enkaz örtüsüyle kaplı olan Çatakkaya döküntü örtülü buzulu, bu alandaki buzullaşmanın etki ve önemini ortaya koyan kayda değer bir bulgu oluşturmaktadır.