کۆزانیاری، جۆر و بوارەکانی

Journal of University of Human Development Pub Date : 2022-10-05 DOI:10.21928/juhd.v8n4y2022.pp57-66

Shakhawan Jalal Faraj, Nigar Star Jafar

{"title":"کۆزانیاری، جۆر و بوارەکانی","authors":"Shakhawan Jalal Faraj, Nigar Star Jafar","doi":"10.21928/juhd.v8n4y2022.pp57-66","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"ئەم توێژینەوەیە هەوڵدەدات کۆزانیاری،لە چێوەی (درکپێکردنی پڕاگماتیکی \"Pragmatic Cognitive\") ی (زانستی زمانی درکپێکردن\"Cognitive Linguistics\")دا، کە بنەمایە بۆ دروستبوونی (کۆزانیاری) بخاتەڕوو، بەوپێیەی (کۆزانیاری) لە جەوهەردا لە دنیابینی مرۆڤ و واتای بەکارهێنان (پڕاگماتیک)، کە مرۆڤ لە ڕێگەی ئەزموونکردنەوە شارەزایان دەبێت و بە ڕێگەی (بەچەمککردن) لە ئاوەزدا دادەکرێن پێکدێت، لێرەشەوە مەرج نییە هەمیشە ( کرۆک،ڕستە ناوەڕۆک \"Proposition\")ێک، وەک یەکەیەکی هەڵگری زانیاری ڕاستبێت، بەڵام کرۆکەکە بە تەنها نییە، بەڵکو چەندین زانیاری و لایەنی تر لەخۆ دەگرێت،کە دەبێتە هۆی بەرهەمهێنانی نیانییەک لە پڕۆسەکانی درکپێکردندا،کە بریتیین لە (سەرنجدان، تێگەیشتن، فێربوون،بڕیاردان.....)و هۆکارە بۆ گەیشتن بە ڕاستەقینە، ئەمەش ئەوە ڕووندەکاتەوە ،کۆزانیاری لە ڕێگەی هاوبەشیپێکردن و کاری ڕێکخراوەیی و کۆمەڵدا پەرەدەسەنێت ،تەنها پشت بە مەرجی ڕاستی و پاساوەکەی نابەستێت، بەڵکو فێربوونی کرداریی و جێبەجێکردنی کارەکی پاساو، بەهۆی ئەزموونکردنەوە پێواژۆکانی درکپێکردن، بۆ گەشەکردن و بەرهەمهێنانی زیاتر ئاڕاستە دەکەن، لەمڕوانگەیەشەوە (زانستی زمانی درکپێکردن)، گرنگی بە هەردوو لایەنی ئاوەزیی و ئەزموونکردن،کە بەهۆی پێنج هەستەکەوە بە دەستدێت دەدات، کە بنەمایە بۆ گەشەکردنی (درکپێکردنی کۆزانیاری \"Knowledge Cognitive\") ئەمەش وادەکات بوارەکانی کۆزانیاری لە باری تایبەتیدا، بە شێوەیەکی داینامیکی، لە بوارێکەوە بۆ بوارێکی تر بگۆڕدرێت.","PeriodicalId":313826,"journal":{"name":"Journal of University of Human Development","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2022-10-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Journal of University of Human Development","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.21928/juhd.v8n4y2022.pp57-66","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Abstract

ئەم توێژینەوەیە هەوڵدەدات کۆزانیاری،لە چێوەی (درکپێکردنی پڕاگماتیکی "Pragmatic Cognitive") ی (زانستی زمانی درکپێکردن"Cognitive Linguistics")دا، کە بنەمایە بۆ دروستبوونی (کۆزانیاری) بخاتەڕوو، بەوپێیەی (کۆزانیاری) لە جەوهەردا لە دنیابینی مرۆڤ و واتای بەکارهێنان (پڕاگماتیک)، کە مرۆڤ لە ڕێگەی ئەزموونکردنەوە شارەزایان دەبێت و بە ڕێگەی (بەچەمککردن) لە ئاوەزدا دادەکرێن پێکدێت، لێرەشەوە مەرج نییە هەمیشە ( کرۆک،ڕستە ناوەڕۆک "Proposition")ێک، وەک یەکەیەکی هەڵگری زانیاری ڕاستبێت، بەڵام کرۆکەکە بە تەنها نییە، بەڵکو چەندین زانیاری و لایەنی تر لەخۆ دەگرێت،کە دەبێتە هۆی بەرهەمهێنانی نیانییەک لە پڕۆسەکانی درکپێکردندا،کە بریتیین لە (سەرنجدان، تێگەیشتن، فێربوون،بڕیاردان.....)و هۆکارە بۆ گەیشتن بە ڕاستەقینە، ئەمەش ئەوە ڕووندەکاتەوە ،کۆزانیاری لە ڕێگەی هاوبەشیپێکردن و کاری ڕێکخراوەیی و کۆمەڵدا پەرەدەسەنێت ،تەنها پشت بە مەرجی ڕاستی و پاساوەکەی نابەستێت، بەڵکو فێربوونی کرداریی و جێبەجێکردنی کارەکی پاساو، بەهۆی ئەزموونکردنەوە پێواژۆکانی درکپێکردن، بۆ گەشەکردن و بەرهەمهێنانی زیاتر ئاڕاستە دەکەن، لەمڕوانگەیەشەوە (زانستی زمانی درکپێکردن)، گرنگی بە هەردوو لایەنی ئاوەزیی و ئەزموونکردن،کە بەهۆی پێنج هەستەکەوە بە دەستدێت دەدات، کە بنەمایە بۆ گەشەکردنی (درکپێکردنی کۆزانیاری "Knowledge Cognitive") ئەمەش وادەکات بوارەکانی کۆزانیاری لە باری تایبەتیدا، بە شێوەیەکی داینامیکی، لە بوارێکەوە بۆ بوارێکی تر بگۆڕدرێت.

查看原文

微信好友朋友圈 QQ好友复制链接

本刊更多论文

求助全文

约1分钟内获得全文去求助

来源期刊

Journal of University of Human Development

自引率

0.00%

发文量