Hz. Osman Yönetiminin Muhaliflere Karşı Tavrı: Ebû Zer Örneği

Abstract

Bu araştırmada Hz. Osman’ın yönetim anlayışına muhalif olan Ebû Zer’in eylemleri temel İslâm Tarihi kaynakları çerçevesinde bilimsel araştırmalara özgü metodolojik bakış açısıyla işlendi. Yapılan incelemede ilk Müslümanlardan olan ve kabilesinin İslâm’a girmesinde önemli rol oynayan Ebû Zer’in Medine’ye hicret ettikten sonra Hz. Peygamber’in burada kendisine verdiği görevleri başarıyla yerine getirdiği, Resûlullah’ın vefatından sonra Hz. Ali’nin halife olmasını istemesine rağmen ilk üç halifeye biat ettiği, ilk iki halife döneminde ise yönetimi eleştirmediği ve sakin bir hayat yaşamayı tercih ettiği belirtildi. Ancak onun, Hz. Osman döneminde idarenin gereksiz harcamaları ve bazı insanların mal biriktirme eğiliminde olmalarından dolayı Tevbe sûresinin 34. ve 35. âyetlerini merkeze alarak sistemi eleştirmeye başladığı, bu eleştirileri iktidarı için tehdit olarak algılayan Şam valisi Muâviye b. Ebî Süfyân’ın onu Medine’ye sürgüne gönderdiği, fakat Halife’nin uyarılarına rağmen burada da yönetimi eleştirmeye devam ettiği için Rebeze’ye sürgüne gönderildiği neticesine ulaşıldı.