Miejskie performanse Władysława Hasiora

Abstract

Artykuł poświęcony jest performatywnej twórczości Władysława Hasiora, w szczególności jego działaniom aranżowanym w przestrzeni miejskiej. Potrzeba dialogowania z odbiorcą, początkowo wyrażana przez Hasiora jedynie w eksponatach, począwszy od lat siedemdziesiątych przybiera formę bardzo wyrazistych manifestacji artystycznych zakładających bezpośredni udział widzów w kreowaniu zdarzenia performatywnego, a także znoszenie dystansu między artystą a społeczeństwem. Ze względu na ontologiczny status tych zdarzeń, ich efemeryczny i ulotny charakter, stanowią one jak dotąd najmniej zbadany obszar twórczości artysty. W artykule analizie poddane zostały najważniejsze miejskie i plenerowe performanse Władysława Hasiora, takie jak Pochód sztandarów w Łącku (1973), realizacja Solspann w Södertälje (1973–1976) czy wreszcie uroczysta Przeprowadzka z internatu „Szkoły Kenara” do nowej pracowni w Zakopanem (1984). Działania te autorka rozpatruje w kontekście współczesnych rozważań nad sztuką partycypacyjną, zarówno w świetle antagonistycznej teorii partycypacji Claire Bishop, jak i koncepcji sztuki dialogicznej Granta H. Kestera, zauważając, że Hasior w swoich projektach performatywnych łączył dwie strategie sztuki partycypacyjnej: potrafił współtworzyć efemeryczne dzieła razem z publicznością, a jednocześnie reżyserować działania odbiorców.