Öğretmen Yeterlik İnançlarının Teknolojik Pedagojik Alan Bilgilerini Yordama Gücü: Hiyerarşik Çoklu Regresyon Analizi

Abstract

Öğretmen öz yeterliği, öğretmenlerin teknoloji entegrasyonu uygulamalarına katılma kararlarının duygusal doğasını ele alan bir yapı iken, teknolojik pedagojik alan bilgisi, öğretmenlerin teknoloji entegrasyonu uygulamalarına katılma kararlarının bilişsel doğasını ele alır. Öğretmen ya da öğretmen adaylarının sahip olduğu bilgi ve inançlar iç içe geçmiş ve ayrılmaz bir şekilde bağlantılı olduğundan, her ikisi de öğretmen bilgisinin temel unsurları olarak kabul edilir. Bu çerçevede öğretmen adaylarının öz yeterlik inançları ile teknolojik pedagojik alan bilgileri arasındaki karmaşık etkileşimin doğası incelenmiştir. Araştırmada nicel araştırma desenlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma hedef evreni Orta Anadolu’da öğrenim görmekte olan öğretmen adaylarından, örneklemi ise hedef evren içerisinden basit seçkisiz olarak seçilen 205 öğretmen adayından oluşmaktadır. Verilerin elde edilmesinde teknolojik pedagojik alan bilgisi öz değerlendirme ve öğretmenlik mesleğine yönelik öz yeterlilik ölçekleri kullanılmıştır. Verilerin analizinde frekans, yüzde, mod, medyan, aritmetik ortalama, standart sapma ve hiyerarşik çoklu regresyon kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre öğretmen adaylarının TPAB, TAB, TPB ve PAB bileşenlerinin katılıyorum düzeyinde, öğretmen özyeterlik (öğrenci katılımında yeterlik, öğretim stratejilerinde yeterlik ve sınıf yönetiminde yeterlik) inançlarının ise biraz yeterli düzeyinde ortalama skorlara sahiptir. Öğretmen öz yeterlik alt boyutları blok olarak TPAB merkez bileşeni üzerinde yordama etkisi incelenmiş ve öğrenci katılımında yeterlik inançları ile TPAB bilgi alanı arasında pozitif orta büyüklükte bir ilişki vardır. TPAB’ın %12’sinin öğretmen öz yeterliği (öğrenci katılımda yeterlik) tarafından açıklanmıştır. Öğretmen öz yeterlik inançları (ÖKY, ÖSY ve SYY) ile türetilmiş TPAB bilgi alanları (TAB, TPB ve PAB) blok halinde TPAB değişkeninin %55,6’sı açıklanmaktadır. Benzer çalışmalar farklı bağlamlarda farklı değişkenler (inanç, tutumları) sürece dahil edilerek öğretmen ya da öğretmen adaylarının teknolojiyi kullanma niyetini etkileyen faktörler incelenebilir.