سید محمد سیدی, پرویز رضوانی مقدم, محمد خواجه حسینی, حمید شاهنده
{"title":"نقش اصلاحکنندههای خاکهای آهکی بر عملکرد کمّی و کیفی سیاهدانه (Nigella sativa L.)","authors":"سید محمد سیدی, پرویز رضوانی مقدم, محمد خواجه حسینی, حمید شاهنده","doi":"10.22067/JAG.V11I4.27851","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"بهمنظور تأثیر گوگرد و باکتریهای اکسیدکننده گوگردی بر میزان مصرف فسفر و تأثیر آن بر عملکرد کمی و کیفی سیاهدانه (Nigella sativa L.) در خاک آهکی، آزمایشی در سال زراعی 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا در آمد. این مطالعه بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 12 تیمار و سه تکرار طراحی شد. چهار اصلاحکننده خاک آهکی (شاهد، ورمیکمپوست + باکتری تیوباسیلوس، گوگرد + باکتری تیوباسیلوس و ورمیکمپوست + گوگرد + باکتری تیوباسیلوس) و سه سطح کاربرد فسفر (صفر، 30 و 60 کیلوگرم در هکتار) بهترتیب بهعنوان عامل اول و دوم آزمایش انتخاب شدند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، ارتفاع بوته، شاخص سطح برگ و وزن خشک بوته سیاهدانه در مرحله گلدهی بهطور معنیدار تحت تأثیر اثر متقابل مقدار فسفر و اصلاحکنندههای خاک قرار گرفتند. همچنین اثر متقابل ذکر شده بر عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک سیاهدانه معنیدار بود. در شرایط عدم کاربرد فسفر، نقش تیمار گوگرد + باکتری تیوباسیلوس در افزایش معنیدار عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک سیاهدانه بیش از کاربرد 30 و 60 کیلوگرم در هکتار فسفر به تنهایی بود. کاربرد ورمیکمپوست + باکتری تیوباسیلوس به تنهایی و یا همراه با گوگرد بیشترین تأثیر معنیدار را در افزایش عملکرد دانه و بیولوژیک سیاهدانه داشت. بهطوریکه در نتیجه کاربرد تیمار ورمیکمپوست + باکتری تیوباسیلوس و نیز تیمار ورمیکمپوست + گوگرد + باکتری تیوباسیلوس، عملکرد دانه نسبت به تیمار شاهد بهترتیب تا 3/63 و 4/84 درصد افزایش یافت. در خاکهای آهکی، اکسیداسیون بیولوژیکی گوگرد به تنهایی و یا همراه با کود ورمیکمپوست میتواند به راهکاری مناسب جهت فراهمی بیشتر فسفر در خاک و افزایش عملکرد کمی و کیفی سیاهدانه مطرح باشد.","PeriodicalId":287764,"journal":{"name":"Journal of Agroecology","volume":"61 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2020-02-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Journal of Agroecology","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.22067/JAG.V11I4.27851","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
بهمنظور تأثیر گوگرد و باکتریهای اکسیدکننده گوگردی بر میزان مصرف فسفر و تأثیر آن بر عملکرد کمی و کیفی سیاهدانه (Nigella sativa L.) در خاک آهکی، آزمایشی در سال زراعی 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا در آمد. این مطالعه بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 12 تیمار و سه تکرار طراحی شد. چهار اصلاحکننده خاک آهکی (شاهد، ورمیکمپوست + باکتری تیوباسیلوس، گوگرد + باکتری تیوباسیلوس و ورمیکمپوست + گوگرد + باکتری تیوباسیلوس) و سه سطح کاربرد فسفر (صفر، 30 و 60 کیلوگرم در هکتار) بهترتیب بهعنوان عامل اول و دوم آزمایش انتخاب شدند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، ارتفاع بوته، شاخص سطح برگ و وزن خشک بوته سیاهدانه در مرحله گلدهی بهطور معنیدار تحت تأثیر اثر متقابل مقدار فسفر و اصلاحکنندههای خاک قرار گرفتند. همچنین اثر متقابل ذکر شده بر عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک سیاهدانه معنیدار بود. در شرایط عدم کاربرد فسفر، نقش تیمار گوگرد + باکتری تیوباسیلوس در افزایش معنیدار عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک سیاهدانه بیش از کاربرد 30 و 60 کیلوگرم در هکتار فسفر به تنهایی بود. کاربرد ورمیکمپوست + باکتری تیوباسیلوس به تنهایی و یا همراه با گوگرد بیشترین تأثیر معنیدار را در افزایش عملکرد دانه و بیولوژیک سیاهدانه داشت. بهطوریکه در نتیجه کاربرد تیمار ورمیکمپوست + باکتری تیوباسیلوس و نیز تیمار ورمیکمپوست + گوگرد + باکتری تیوباسیلوس، عملکرد دانه نسبت به تیمار شاهد بهترتیب تا 3/63 و 4/84 درصد افزایش یافت. در خاکهای آهکی، اکسیداسیون بیولوژیکی گوگرد به تنهایی و یا همراه با کود ورمیکمپوست میتواند به راهکاری مناسب جهت فراهمی بیشتر فسفر در خاک و افزایش عملکرد کمی و کیفی سیاهدانه مطرح باشد.