SA’DÎ-İ ŞÎRÂZÎ’NİN BOSTÂN VE GÜLİSTÂN’INDA ETİK YÖNETİM TAVSİYELERİ

Abstract

Kamu yonetimlerinde etik disi davranislar, telafisi imkânsiz agir maliyetlere yol acabilmektedirler. Etik disi davranislarin onune gecebilmek uzere, kamu ahlakinin guclendirilmesine yonelik yonetim anlayislarinin benimsenmesi ve hayata gecirilmesi elzemdir. Gunumuz tabiriyle “etik yonetim” olarak adlandirilan kamu hizmetinde etik degerlere dayali yonetim anlayisinin sistemli faaliyetler butunu olarak uygulamaya konulmasiyla bahse konu kamu ahlakinin da guclenecegi ortadadir. Bu noktada etik yonetimin, dolayisiyla kamu ahlakinin hangi dinamikler uzerine gelistirilebilecegi sorusu onem kazanmaktadir ve bu da medeniyetimizin sekillenmesinde temel yapi taslarindan olan kulturel kaynaklarimiza yonelmemiz icin basli basina bir sebep olabilmektedir. Bu calisma, Islam medeniyetinin dayandigi degerlerin yorumlanmasina eserleriyle katki saglayan onemli bir yazar, sair ve dusunurun, Sa’di Şirâzi’nin Bostân ve Gulistân adli eserlerini mercek altina almakta; gunumuz etik yonetim unsurlarinin Sa’di’nin gozuyle nasil degerlendirildigi uzerinde durmaktadir. Bu nedenle calismanin amaci, bir taraftan Sa’di Şirâzi’nin Bostân ve Gulistân adli eserlerindeki etik yonetime dair yonetim dusturlari hakkinda farkindaligi artirmak; diger taraftan da bu tur kulturel eserlerin “edebiyati” asan, bu anlamda “yasayan” ve yonetim bilimine deger katan, kamu yonetimine dair sorunlarin cozumunde referans alinmasi gereken eserler oldugu bilincini guclendirmektir. Calismada, OECD’nin gecmis yillarda gelistirmis oldugu “etik altyapi” ve “kamu durustlugu” gibi etik yonetim cerceveleri ve ilkelerinden degerlendirme araci olarak yararlanilmistir. Calisma sonucunda kavramlar, kurumlar ve yonetim yapilari zaman icerisinde degisse de, Bostân ve Gulistân’in, OECD’nin yonetim cercevelerine karsilik gelebilecek yonetim ogutleri icerdiklerini soyleyebiliriz.