man serileri analiz modelleri ile Türkiye’nin ham petrol ithalat tahmini: 2023 yılı Mart-Aralık dönemi analizi

Business & Management Studies: An International Journal Pub Date : 2023-06-26 DOI:10.15295/bmij.v11i2.2244

Kâmil Abdullah Eşidir, Y. Gür

{"title":"man serileri analiz modelleri ile Türkiye’nin ham petrol ithalat tahmini: 2023 yılı Mart-Aralık dönemi analizi","authors":"Kâmil Abdullah Eşidir, Y. Gür","doi":"10.15295/bmij.v11i2.2244","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Türkiye, enerji ihtiyacının önemli bir kısmını ham petrol ithal ederek karşılamaktadır. Ülkenin aylık ham petrol ithalat miktarı, enerji talebinin karşılanması açısından önemli bir faktördür. Çeşitli ülkelerden ham petrol ithal edilerek bu ihtiyaç karşılanmaktadır. 2022 yılında Türkiye’nin aylık ham petrol ithalatı 2,8 milyon ton civarında olmuştur. Bu araştırmada, Türkiye’nin 2023 yılı Mart-Aralık ayları arasındaki 10 aylık ham petrol ithalat miktarlarını tahmin etmek için ARIMA modellerinin çeşitli mimarileri kullanılmıştır. ARIMA modelleri, zaman serileri analiz modelleri arasında yer almaktadır. Tasarlanan modelin bağımlı değişkeni Türkiye ham petrol aylık ithalat miktarıdır (kg). Modelin bağımsız değişkenleri ise, ham petrol yurtiçi üretici fiyat endeksi, aylık ortalama Amerikan Doları kuru (TL), aylık Türkiye ihracatı (USD), aylık Türkiye ithalatı (USD) ve aylık Avrupa petrol varil fiyatıdır (USD). Araştırmada kullanılan aylık veri setleri, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ve ABD Enerji Bilgilendirme İdaresinden (EIA) elde edilmiştir. Veri seti, 2004 yılı Ocak ayından başlayarak 2023 yılı Şubat ayına kadar olan 230 aylık dönemi içermektedir. ARIMA modelinin analiz sonuçları, istatistiksel olarak anlamlı çıkmıştır. Elde edilen tahmin sonuçlarına göre, 2023 yılı Mart-Aralık ayları arasında Türkiye’nin aylık ham petrol ithalat miktarlarının 2,4 ile 2,65 milyon ton arasında değişeceği ön görülmüştür.","PeriodicalId":253954,"journal":{"name":"Business & Management Studies: An International Journal","volume":"211 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-06-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Business & Management Studies: An International Journal","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.15295/bmij.v11i2.2244","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Abstract

Türkiye, enerji ihtiyacının önemli bir kısmını ham petrol ithal ederek karşılamaktadır. Ülkenin aylık ham petrol ithalat miktarı, enerji talebinin karşılanması açısından önemli bir faktördür. Çeşitli ülkelerden ham petrol ithal edilerek bu ihtiyaç karşılanmaktadır. 2022 yılında Türkiye’nin aylık ham petrol ithalatı 2,8 milyon ton civarında olmuştur. Bu araştırmada, Türkiye’nin 2023 yılı Mart-Aralık ayları arasındaki 10 aylık ham petrol ithalat miktarlarını tahmin etmek için ARIMA modellerinin çeşitli mimarileri kullanılmıştır. ARIMA modelleri, zaman serileri analiz modelleri arasında yer almaktadır. Tasarlanan modelin bağımlı değişkeni Türkiye ham petrol aylık ithalat miktarıdır (kg). Modelin bağımsız değişkenleri ise, ham petrol yurtiçi üretici fiyat endeksi, aylık ortalama Amerikan Doları kuru (TL), aylık Türkiye ihracatı (USD), aylık Türkiye ithalatı (USD) ve aylık Avrupa petrol varil fiyatıdır (USD). Araştırmada kullanılan aylık veri setleri, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ve ABD Enerji Bilgilendirme İdaresinden (EIA) elde edilmiştir. Veri seti, 2004 yılı Ocak ayından başlayarak 2023 yılı Şubat ayına kadar olan 230 aylık dönemi içermektedir. ARIMA modelinin analiz sonuçları, istatistiksel olarak anlamlı çıkmıştır. Elde edilen tahmin sonuçlarına göre, 2023 yılı Mart-Aralık ayları arasında Türkiye’nin aylık ham petrol ithalat miktarlarının 2,4 ile 2,65 milyon ton arasında değişeceği ön görülmüştür.

查看原文

微信好友朋友圈 QQ好友复制链接

本刊更多论文

土耳其能源需求的很大一部分是通过进口原油来满足的。该国每月的原油进口量是满足能源需求的一个重要因素。土耳其通过从不同国家进口原油来满足能源需求。2022 年，土耳其的月原油进口量约为 280 万吨。在本研究中，使用了各种结构的 ARIMA 模型来预测土耳其 2023 年 3 月至 12 月间 10 个月的原油进口量。ARIMA 模型属于时间序列分析模型。设计模型的因变量是每月原油进口量（千克）。该模型的自变量为原油国内生产者价格指数、美元月平均汇率（土耳其里拉）、土耳其月出口额（美元）、土耳其月进口额（美元）和欧洲石油月桶价（美元）。研究中使用的月度数据集来自土耳其统计研究所（TurkStat）、土耳其共和国中央银行（CBRT）和美国能源信息署（EIA）。数据集涵盖自 2004 年 1 月起至 2023 年 2 月的 230 个月期间。ARIMA 模型的分析结果在统计学上具有重要意义。根据估算结果，预计 2023 年 3 月至 12 月期间，土耳其的月原油进口量将在 240 万吨至 265 万吨之间变化。

本文章由计算机程序翻译，如有差异，请以英文原文为准。

求助全文

约1分钟内获得全文去求助

来源期刊

Business & Management Studies: An International Journal

自引率

0.00%

发文量