DOĞUM ÂDETLERİ VE ZİYARET FENOMENİ: TOKAT ERBAA ÖRNEĞİ

Abstract

Insan hayatinin en onemli donum noktalarindan olan gecis donemlerinde inanis ve uygulamalar cok genis yer tutar. Bu donemlerde ozellikle kutsala bagli ritueller agirlik gosterir. Bu donemler "dogum, evlenme ve olum" seklinde belirtilir; ancak kimi zaman bunlara "sunnet, askerlik ve hac" uygulamalari da eklenir. Bircok yorede insanlar bu donemlerde tanrisal bir guce ihtiyac duyar ve cesitli inanislara bagli olarak uygulamalar gelistirir. Bu uygulamalardan bir kismi da yoredeki ziyaret yerlerinde yapilir. Insanlar ziyaret yerlerinde kimi zaman orada metfun olan kisinin ya da o bolgedeki mekânin kutsiyetinden yararlanarak belli temennilerde bulunur. Edilen bircok duanin ziyaret yerlerinde daha kutsal ve kabul edilebilir oldugu dusunulur. Insanlarin en cok temennide bulundugu ve kutsal mekânlari bu amacla ziyaret ettigi gecis donemlerinden biri ise dogum donemidir. Bu calismada da Tokat'in Erbaa ilcesinde gecis donemlerinden "dogum" âdetlerine bagli inanis ve uygulamalarin ziyaret yerlerindeki ornekleri incelenecektir. Bu incelemelerin sonucunda inanis ve uygulamalarin tarihsel ve mitolojik kokenine inilecektir. Calismanin hazirlanmasinda gozlem ve gorusme yontemleri kullanilmistir.