Yonca Üretiminde Enerji Tüketimi: Hasat Sistemleri Arasında Bir Karşılaştırma

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı, Tekirdağ ilinde balya formunda yonca kuru otu üretiminde kullanılan farklı hasat sistemlerinin girdi ve çıktı enerjilerini belirlemektir. Veriler 2019 yılında 176 yonca işletmesinden toplanmıştır. Çalışılan işletme sayısını belirlemek için tesadüf örnekleme metodu kullanılmıştır. Hasat sistemleri, yonca üretiminde kullanılan farklı alet ve makina kombinasyonlarından oluşmaktadır. Kullanılan makinaların özellikleri ve kapasitesi birbirinden oldukça farklıdır. Hasat sistemlerinde; balya makinası (dikdörtgenler prizması/silindirik), şartlandırıcı tırmıkların kullanım sıklığı ve sayıları dikkate alınmıştır. Bu nedenle, çalışma gruplarında 6 farklı hasat sistemi oluşturulmuştur (H/1-6). İlave olarak, biçim sayısına göre (1,2,3,4,5,6) hasat sistemlerinin enerji tüketimleri de incelenmiştir. İlk biçim prosesi olarak yonca üretimi dikkate alınırken, tek biçim prosesi olarak kesme işleminden sonraki uygulamalar dikkate alınmıştır. Araştırma sonuçları enerji kullanım etkinliği, enerji üretkenliği, net enerji üretiminin balya makinası çeşidine, şartlandırıcı kullanım sayısına göre değiştiğini göstermiştir. Hasat sistemlerinde toplam girdi ve çıktı enerji değerleri oldukça değişken olmuştur. En yüksek enerji girdisi oranı yakıt (38.77%) ve azotlu gübrelemede (24.89%) kaydedilmiştir. En yüksek kullanılan yakıt miktarına karşılık olarak birim alan için toplam H6 sisteminde 3244.57 MJha-1 yakıt enerjisi hesaplanmıştır. Şartlandırıcı ekipman kullanım sayısının artışı ve biçim sayısının artmasına bağlı olarak enerji tüketimleri de artmıştır. Altı biçim yapıldığında; dikdörtgenler prizması şeklinde balya yapan balya makinası kullanılan hasat sisteminde 1248.57 MJha-1 makina enerjisi tüketimi, silindirik balya makinası kullanılan hasat sisteminde ise 1751.07 MJha-1 makina enerjisi tüketimi hesaplanmıştır. En yüksek toplam enerji girdisi (ilk biçim) silindirik balya makinasının kullanıldığı sistemlerde (H5-H6) 8179.41 MJha-1, 8377.54 MJha-1 olarak hesaplanmıştır. En düşük özgül enerji dikdörtgen balya makinası kullanılan sistemlerde (H3-H4) 2.94 MJkg-1, 3.17 MJkg-1 olarak hesaplanmıştır.