Ufungamano wa Itikadi na Propaganda katika Tamthilia za Maua Kwenye Jua la Asubuhi (2004) na Kifo Kisimani (2001)

Abstract

Itikadi ni fikra zote za maoni ya wanadamu kuhusu wanayoyasema na wanayoyafikiria kuhusu dini, sheria siasa, maadili na falsafa kama wanavyotaja Marx na Engels (1977). Propaganda hushawishi fikra za mtu kutenda jambo kwa namna fulani. Ni ushawishi unaoratibiwa kwa malengo fiche (Ellul, 1965). Tafiti zimefanywa katika kipengele cha itikadi. Murithi (2017) ametafitia itikadi katika riwaya za Said A. Mohamed; amechunguza itikadi katika riwaya teule kwa kuangazia maudhui, dhamira, wahusika mtindo na usemaji katika vipindi tofauti. Suala la itikadi pia limeshughulikiwa na Kitto (2019) ambaye ameonyesha ufungamano kati ya siasa na itikadi. Katika kipengele cha propaganda, Mlaga (2020) ameangazia uhusiano kati ya propaganda na fasihi. Ameonyesha mikakati na mbinu za kubainisha propaganda katika kazi za fasihi kwa kuegemea tungo teule za Muyaka, Mnyapala na Kezilahabi. Wahakiki wanachukulia propaganda na itikadi kama dhana moja. Utafiti haujafanywa unaobainisha itikadi na propaganda katika tamthilia za Kiswahili. Makala haya yanalenga kubainisha uhusiano uliopo kati ya itikadi na propaganda katika tamthilia za Maua kwenye Jua la Asubuhi (2004) na Kifo Kisimani (2001). Makala yataonyesha kuwa hizi ni dhana mbili tofauti lakini zina uhusiano. Utafiti umeongozwa na nadharia ya Uchanganuzi Tahakiki Usemi (UTU) ilioasisiwa na Norman Fairclough (1989). Ni nadharia ambayo hueleza uhusiano uliopo kati ya matukio ya kiusemi, kisiasa, kimatini, kijamii na kiutamaduni yanavyoathiriwa na itikadi. Huangazia jinsi usemi huo huathiri matukio katika jamii