Program Dışı Etkinliklerin Tasarlanması: Bir Müdahale Araştırması

Abstract

Okullar düzenli-sistematik olarak anma, kutlama, buluşma, mezuniyet gibi çeşitli etkinliklerin düzenlendiği ve öğrencilere sosyo-kültürel, sportif ve sanatsal etkinliklerle toplumsallaşma olanakları sağlayan öğrenme ortamlarıdır. Ritüel yeri olarak kabul edilen okullarda gerçekleştirilen bu tarz faaliyetler bireylerin gelişimi için önemlidir. Bu bakımdan program-içi faaliyetler gibi başarılı bir şekilde planlanması, uygulanması, yönetilmesi gerekmektedir. 'Eğitim Programı’nın tanımına bakıldığında ise, bir okul ya da eğitim kurumunda yer alan bütün eğitim faaliyetlerini kurum içi ve dışı tüm eğitim etkinliklerini içine aldığı görülmektedir. Ancak, öğretim etkinliklerinin planlanması ve uygulanmasına daha fazla zaman ayrıldığı da bilinmektedir. Bu çalışma ile eğitimde program geliştirme ilkelerinden yola çıkılarak, eğitimde resmi program, uygulamadaki program ve program dışı etkinlikler arasındaki ilişki tanımlanmıştır. Öğretmen adaylarının okulda program dışı etkinlikler konusunda bilgi düzeyleri tespit edilmiştir. Bu etkinlikleri kendilerinin tasarlaması konusunda bir müdahale programıyla yol gösterilmiştir. Öğretmen adaylarının konuya ilişkin var olan bilgi birikimlerini ve müdahale programı sonrasında bu bilgi düzeyindeki değişmeyi belirlemeyi amaçlayan bu çalışma için genel araştırma türlerinden ‘müdahale araştırması’ seçilmiştir. Öğretmen adaylarının tasarladıkları etkinlikler nitelik ve nicelik bakımından taşıması gereken özellikler ölçüt listesi oluşturularak niteliksel veri toplama teknikleri ile toplanıp, doküman analizi ile analiz edilmiştir. Araştırmacı tarafından geliştirilmiş yarı yapılandırılmış formlar öğrencilere ulaştırılmış ve formlara verilen yanıtlar nitel analiz tekniklerinden betimsel ve içerik analiz tekniği kullanılarak çözümlenmiştir. Katılımcıların sadece %6,8’nin program geliştirme ilkelerine uygun hedef yazması, psikomotor hedeflere hiç değinilmemiş olmasına rağmen seçtikleri içerikte yoğun olarak duyuşsal ve psikomotor etkinliklere yer vermeleri ve %86’sının bir haftalık uzun etkinliklere yer vermeleri, %3’ünün değerlendirmeye yer vermeleri ilginçtir. Müdahale programı sonrasında katılımcıların makul programlar tasarladıkları görülmüştür.