Ekonomik Büyüme ve Sağlık Harcamaları Arasındaki İlişki: MINT Ülkelerinden Ampirik Kanıtlar

Abstract

Ekonomik buyumenin saglik kosullarini iyilestirip iyilestirmedigi, dolayisiyla saglik kanaliyla toplumsal refahi destekleyip desteklemedigi tartismalari devam etmektedir. Bazi arastirmacilar ekonomik buyumenin saglik ciktilarini iyilestirdigini, bazilari ise buyumenin faydalarinin abartildigini iddia etmektedir. Devam eden bu tartismalar, saglik ekonomisi literaturunde buyume ve saglik konusunda arastirmalarin yapilmasini gerekli kilmaktadir. Bu arastirmanin amaci, 2000-2016 zaman araligi icerisinde ekonomik buyume ve saglik harcamalari arasindaki iliskiyi Meksika, Endonezya, Nijerya ve Turkiye ulkeleri orneklem kumesi kapsaminda incelemektir. Amac kapsaminda, saglik harcamalari, gayri safi yurtici hâsila, kamu saglik harcamalari, yasam beklentisi, nufus, yasli ve genc bagimlilik orani degiskenleri arasindaki iliskilerin tahmin islemlerinde panel veri analizi metodolojisi izlenmistir. Sabit katsayilar modeline ait sonuclarda, gayri safi yurtici hâsilanin ve kamu harcamalarinin saglik harcamalarini artirdigi, genc ve yasli bagimlilik oranlarinin ise azalttigi gorulmustur. Sonuclara gore, gayri safi yurtici hâsila ve kamu harcamalari %1 arttiginda, saglik harcamalari sirasiyla yaklasik olarak %1.15 ve %0.57 artmakta; genc ve yasli bagimlilik oranlari %1 arttiginda ise, saglik harcamalari sirasiyla yaklasik olarak %4.79 ve %3.65 azalmaktadir.