Biyofilik Tasarım Kriterleri Bağlamında Ofis Tasarımı

Abstract

Çevreden gelen uyaranlar insanlar tarafından farkında olmadan algılanır ve bunun sonucunda ortaya çıkan tepkiler insanların yaşam kalitesini etkiler. Biyofili kavramı, insanların doğal çevre ve yaşayan diğer canlılar ile doğuştan gelen içgüdüsel bir bağı olduğunu ifade etmektedir. Doğal ortamlar ve doğal materyaller kullanılarak tasarlanan mekanların insanların mental ve fiziksel sağlıkları üzerine restoratif etkileri bulunmaktadır. Biyofilik tasarım ise, günümüzde ki yapılı çevrede doğal bir yaşam alanı yaratarak, insanların sağlık ve refah düzeylerini artırmayı amaçlamaktadır. Sanayi devriminden sonra artan kurumsal şirketlerin mekân ihtiyacına cevap vermek için ofis mekanları ortaya çıkmıştır. Günümüzde, insanların günlük rutininin önemli bir bölümünü çalışma hayatı oluşturmaktadır. Dolayısıyla insanlar zamanlarının büyük bir bölümünü kapalı ofis ortamlarında geçirmektedirler. Bu nedenle ofis tasarımları önem taşımaktadır. Sağlık, insanların sadece fiziksel olarak değil zihinsel olarak da kendilerini iyi hissetme hali olarak tanımlanır. Sağlık üretkenliği etkilemektedir, bu sebeple çalışma ortamları tasarımları büyük önem taşımaktadır. Sağlıklı çalışma ortamları doğa ile iç içe tasarlanan, sürdürülebilir malzemelerin kullanıldığı, termal konforun sağlandığı, iyi hava kalitesine sahip, ergonomi standartları dikkate alınarak tasarlanmış mekanlar olarak tanımlanabilirler. Günümüzde, yapılı çevreler insanları doğadan koparan önemli bir etmendir. Biyofilik tasarım, doğal unsurların iç mekanlara entegre edilmesine katkıda bulunacak tasarım ilkeleri sunarak bu kopuşun önüne geçerek insanların hayat kalitesini artırmayı hedeflemektedir. Biyofilik tasarımın ilkeleri; çevresel niteliklerin kullanılması, doğal formların kullanılması, doğal dokuların ve süreçlerin kullanılması, ışığın kullanılması, mekânsal ilişkilerin sağlanması ve insan doğa ilişkilerinin mekanlara yansıtılması şeklinde özetlenebilir. Biyofilik tasarım, mimaride yeni bir akım olmasına rağmen, insan sağlığı, ekoloji ve sürdürülebilirlik ilkelerini de kapsamaktadır. Biyofilik tasarımın temel amacı, insanın doğa ile bağını sağlayarak doğal unsurları barındıran mekanlar dizayn etmektir. Biyofilik tasarım kriterleri çerçevesinde tasarlanmış ofis ortamları; çalışanlar üzerinde konsantrasyon artırıcı, stres düşürücü etkiye sahiptir. Ayrıca doğal unsurlar ve materyaller kullanıldığı için iç mekân çevre kalitesini de artırmaktadır. Biyofilik tasarım ilkeleri doğrultusunda tasarlanmış ofis ortamları, çalışanların sağlıklarını ve yaratıcılıklarını pozitif yönde etkilemektedir. Buna bağlı olarak, çalışanların üretkenlikleri ve çalışma hayatı kaliteleri artmaktadır. Çalışmada, öncelikle biyofili ve biyofilik tasarım unsurları, literatür çalışması ışığında açıklanmıştır. Daha sonra biyofilik ofis tasarımı unsurlarına göre Amazon Seattle Ana Merkezi değerlendirilmiştir. Son olarak da biyofilik tasarım unsurlarının ofis tasarımlarına ve çalışma alanlarına entegre edilmesini sağlayan öneriler sunulmuştur.