ความสามารถในการทำกำไรของเกษตรกรตามรูปแบบโซ่คุณค่าไหมไทย เพื่อพัฒนาวิสาหกิจชุมชนหม่อนไหมในจังหวัดนครราชสีมา

Abstract

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบโซ่คุณค่าหม่อนไหมและปัจจัยที่ส่งผลต่อความสามารถในการทำกำไรของเกษตรกรผู้ปลูกหม่อนเลี้ยงไหม โดยเลือกกลุ่มวิสาหกิจชุมชนในจังหวัดนครราชสีมา 3 กลุ่มเป็นกรณีศึกษา โดยเก็บข้อมูลกลุ่มละ 50 ตัวอย่าง ผลการวิจัย พบว่า ผลการวิเคราะห์ต้นทุนฐานกิจกรรมของการผลิตผลิตภัณฑ์ไหมของกลุ่มวิสาหกิจชุมชน พบว่าต้นทุนด้านบุคคลมีสัดส่วนสูงถึงร้อยละ 80 ต้นทุนทั้งหมด โดยต้นทุนรวมเฉลี่ยของผ้าไหมเท่ากับ 767.8 บาทต่อเมตรและ มีกำไรเฉลี่ย 398.8 บาทต่อเมตร และผลการวิเคราะห์ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสามารถในการทำกำไรของเกษตรกรด้วยแบบจำลองการถดถอยพหุด้วยวิธีย้อนกลับ พบว่า  แต่ละกลุ่มมีปัจจัยที่ส่งผลต่อความสามารถในการทำกำไรมีความแตกต่างกัน โดยปัจจัยทางประชากรศาสตร์และวิธีการที่กลุ่มใช้พัฒนาผลิตภัณฑ์ด้วยการย้อมสีธรรมชาติส่งผลเชิงบวกต่อความสามารถในการทำกำไรของเกษตรกร ทางด้านปัจจัยการเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์ไหมที่พึงประสงค์ของเกษตรกร พบว่า ปัจจัยด้านเอกลักษณ์ ปัจจัยด้านคุณภาพและ ปัจจัยด้านการรวมกลุ่ม ส่งผลต่อความสามารถในการทำกำไรของเกษตรกร ดังนั้นกลุ่มวิสาหกิจชุมชนควรมีการปรังปรุงการผลิตตามต้นทุนกิจกรรม สร้างอัตลักษณ์ให้แก่กลุ่ม เลือกผลิตภัณฑ์ไหมที่สามารถเพิ่มมูลค่าได้สูงและมีความเหมาะสมกับสมาชิกของกลุ่ม ในส่วนของภาครัฐควรส่งเสริมการลงทุนให้เกิดธุรกิจหม่อนไหมรูปแบบใหม่และสร้างแรงจูงใจกับคนรุ่นใหม่ในการใช้ผลิตภัณฑ์ไหม รวมถึงส่งเสริมให้กลุ่มวิสาหกิจชุมชนมีเครือข่ายที่เข้มแข็งและสามารถพัฒนาศักยภาพในการแข่งขันได้