Küresel Bulanık Sayılara Dayalı TOPSIS Tekniğiyle Yeşil Tedarikçi Seçimi

Abstract

Sürdürülebilir tedarik zinciri yapılarının oluşturulabilmesi için doğru tedarikçi seçimi önemlidir. Özellikle çevreye ve insan sağlığına duyarlı tedarikçilerin yani yeşil tedarikçilerin tespit edilmesi tedarikçi seçim sürecindeki temel hedefler arasında yer almaktadır. Yeşil tedarikçi seçim (YTS) problemi yoğunlukla çok kriterli karar verme ve çok ölçütlü grup karar verme araştırmalar konusudur. Bu araştırma da bir otel işletmesinin YTS problemi ele alınmıştır. Araştırmada küresel bulanık sayılar kullanılarak “technique for order preference by similarity to ideal solution (TOPSIS)” tekniği uygulanmıştır. Araştırma kapsamında üç karar verici, dört alternatif ve dört kriter (Ekonomi, Kalite, Sosyal ve Çevresel kriterler) kullanılmıştır. Küresel bulanık dilsel ifadelere dayalı toplanan veriler Küresel Ağırlıklı Aritmetik Ortalama (SWAM) operatörü ile birleştirilmiş ve kriterler ağırlıklandırılmıştır. Küresel bulanık sayılara dayalı TOPSIS tekniğiyle alternatifler sıralanmıştır. Araştırma bulgularına göre otel işletmesinin YTS kriter ağırlığı en yüksek kriter kalite kriteri olarak, en düşük kriter sosyal kriter olarak belirlenmiştir. Uygulama sonucunda alternatiflerin sıralaması yapılmış ve üçüncü alternatif en iyi alternatif olarak tespit edilmiştir. Araştırmacılara YTS problem çözümünde bulanık sayılarla çok ölçütlü grup karar verme tekniklerinin uygulanması önerilmiştir.