Muâviye b. Ebû Süfyân’ın Tarihçi Yönü ve Dîvân’ındaki Tarih Temalı Şiirlerin Tahlili

Abstract

Muâviye b. Ebû Süfyân, İslâm tarihindeki dönüm noktalarından birinin önemli bir simasıdır. Zira halifeliğin saltanata dönüştüğü Emevî Devleti’nin kurucusu olarak o, çok yönlü bir yöneticidir. Bir devlet adamı olmanın yanında Muâviye, şiir ve tarihle de ilgilenmiştir. O, özellikle geçmiş dönemlerin krallarının hayatına ve yönetimlerine önem vermiş bu sebeple dönemin bazı tarihçileriyle de irtibat halinde olmuştur. Aynı zamanda şiirle de ilgilenen Muâviye, şiir dîvânında tarih temalı birçok şiir söylemiştir. Onun şiirleri, bizzat dönemin bir tanığının ağzından aktarılması bakımından önemli bir veridir. Nitekim Muâviye’nin halife olmadan önce Hz. Ali ile yürüttüğü mücadeleler bu şiirlerde konu edilmektedir. Aynı şekilde onun halife olduktan sonraki ilişkileri ve yönetici olarak takip ettiği yöntemlere dair veriler de bu şiirlerde yer almaktadır. Bu sebeple onun tarih temalı şiirlerini ele almayı uygun gördük. Böylece siyasî detaylara ağırlık veren tarih kitaplarında çoğu zaman ihmal edilen birçok sosyolojik ve psikolojik unsura da ulaşmayı hedefledik. Makalenin muhtevasına uygun olarak bu çalışmada tasvir ve tümevarım yöntemleri kullanılmıştır.