{"title":"Atatürk Baraj Gölü'nün Yer Yüzey Sıcaklıklarına Etkisinin Uzaktan Algılama İle Araştırılması","authors":"Yusuf Çetin, Oğuzhan Öztürk","doi":"10.29329/mdag.2023.596.5","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Ülkemizde yapımına 1983 yılında, su tutulmaya da 1990 yılında başlanan Atatürk Baraj Gölü’nün çevresinin iklim koşulları üzerinde bir takım değiştirici etkiler meydana getirdiği düşünülmektedir. Eldeki bu araştırmanın amacı, ülkemizin en büyük baraj gölü olan Atatürk Baraj Gölü’nün inşa edildikten sonra çevresinin sıcaklık koşullarında değişime neden olup olmadığını tespit etmektir. Araştırmada veri kaynağı olarak LANDSAT 5 uydusundan elde edilmiş uydu görüntüleri kullanılmıştır. 1990 öncesine ait 28 uydu görüntüsü ile 1995 sonrasına ait 28 uydu görüntüsü bu çalışmada veri kaynağı olarak kullanılmıştır. Bu uydu görüntülerinin termal kızılötesi bandlarından faydalanılarak, baraj çevresinin, baraj inşa edilmeden önceki ve baraj inşa edildikten sonraki yer yüzey sıcaklıkları hesaplanmıştır. Sıcaklık değerleri, yaz dönemi ve kış dönemi yer yüzey sıcaklıkları şeklinde sınıflandırılarak incelenmiştir. Araştırma sahasında baraj yapıldıktan sonraki dönemde görülen yer yüzey sıcaklık değerlerindeki değişim üzerinde baraj gölünün etkisini belirlemek için baraj gölü kıyısından itibaren 100 km’lik mesafeye kadar her 10 km aralıklarla zonlar oluşturulmuştur. Bu zonların her birinin ortalama yer yüzey sıcaklık değeri bulunmuş ve bu değerlerin baraj öncesi ve sonrasında ne kadar değiştiği incelenmiştir. Çalışma sonunda baraj gölü kıyısına mesafesi 60 km’ye kadar olan alanların yer yüzey sıcaklıkları üzerinde baraj gölünün çok az da olsa etki yaptığı tespit edilmiştir.","PeriodicalId":330355,"journal":{"name":"Geography with Multidisciplinary Approaches","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-09-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Geography with Multidisciplinary Approaches","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.29329/mdag.2023.596.5","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
Ülkemizde yapımına 1983 yılında, su tutulmaya da 1990 yılında başlanan Atatürk Baraj Gölü’nün çevresinin iklim koşulları üzerinde bir takım değiştirici etkiler meydana getirdiği düşünülmektedir. Eldeki bu araştırmanın amacı, ülkemizin en büyük baraj gölü olan Atatürk Baraj Gölü’nün inşa edildikten sonra çevresinin sıcaklık koşullarında değişime neden olup olmadığını tespit etmektir. Araştırmada veri kaynağı olarak LANDSAT 5 uydusundan elde edilmiş uydu görüntüleri kullanılmıştır. 1990 öncesine ait 28 uydu görüntüsü ile 1995 sonrasına ait 28 uydu görüntüsü bu çalışmada veri kaynağı olarak kullanılmıştır. Bu uydu görüntülerinin termal kızılötesi bandlarından faydalanılarak, baraj çevresinin, baraj inşa edilmeden önceki ve baraj inşa edildikten sonraki yer yüzey sıcaklıkları hesaplanmıştır. Sıcaklık değerleri, yaz dönemi ve kış dönemi yer yüzey sıcaklıkları şeklinde sınıflandırılarak incelenmiştir. Araştırma sahasında baraj yapıldıktan sonraki dönemde görülen yer yüzey sıcaklık değerlerindeki değişim üzerinde baraj gölünün etkisini belirlemek için baraj gölü kıyısından itibaren 100 km’lik mesafeye kadar her 10 km aralıklarla zonlar oluşturulmuştur. Bu zonların her birinin ortalama yer yüzey sıcaklık değeri bulunmuş ve bu değerlerin baraj öncesi ve sonrasında ne kadar değiştiği incelenmiştir. Çalışma sonunda baraj gölü kıyısına mesafesi 60 km’ye kadar olan alanların yer yüzey sıcaklıkları üzerinde baraj gölünün çok az da olsa etki yaptığı tespit edilmiştir.