XVIII. Yüzyılın Bilinmeyen Bir Şairi ve Bazı Şiirleri: Nâdî ve Şiirleri

Abstract

Osmanlı dönemi mecmua mürettipleri, ilk örnekleri XV. yüzyıldan itibaren görülen şiir mecmuaları sayesinde farklı şairlerin aynı ya da farklı türdeki şiirlerini bir araya getirme imkânı bulmuş ve genelde Mecmûa-i Eş’âr olarak isimlendirilen eserler ortaya koymuşlardır. Son yıllarda bu şiir mecmualarıyla ilgili birçok çalışma yapılmış ve bu sayede yeni şairler ve şiirler ile bazı şairlere ait mevcut şiirlerin farklı şekilleri tespit edilmiştir. Bunlardan biri de XVIII. yüzyıl şairlerinden Nâdî’dir. Nâdî’ye ait olan şiirler Diyanet İşleri Başkanlığı Kütüphanesinde Mecmûa-i Eş’âr isimli eserin içindedir. Toplamda 126 varaktan oluşan Mecmûa, Mevlevi şairlerin bir araya getirildiği bir derlemedir. Mecmûa’da Nâdî’ye ait toplamda 8 adet şiir mevcuttur. Bu çalışmada Nâdî’ye ait şiirler ele alınmış, Nâdî’nin hayatı ve edebî kişiliği hakkında tespitler yapılmıştır. Nâdî, mutasavvıf bir şairdir. Şiirlerinde tamamen tasavvufi konulara yer vermiştir. Konuları ele alırken öğretici bir tarzda hareket etmesi onun tasavvufta belli bir aşamaya geldiğini ortaya koymuştur. Nâdî sağlam bir nazım tekniğine sahiptir. Mecmûa’daki şiirlerinde aruzun sadece belli bir kalıbını kullanmıştır. Kafiye ve redifi kullanmada başarılıdır. Soyut konuları rahat bir şekilde aktarabilen Nâdî, şiirlerinde bazı iktibaslara başvurmuştur. Şairin “mahzen-i ilmü’l-dîn” gibi Arapça ve Farsça terkip kurallarını barındıran kalıpları birlikte kullanmadaki becerisi göze çarpan bir unsurdur. Nâdî’nin şiirleri, şiir mecmuası alanında yapılan çalışmaların ne kadar önemli olduğuna dair bir örnek teşkil etmektedir.