100.YILINDA CUMHURİYET BAYRAMI KUTLAMALARI VE DOĞU’DAKİ YANSIMALARI: MARDİN VE HAKKÂRİ (1934-1945)

Abstract

Devletlerin ve toplumların tarihlerinde önemli günler her daim olmuştur. Tarihi süreçte kazanılan askerî ve siyasî zaferler sonrasında belli gün ve tarihler “milli bayram” kabul edilerek, devletlerin, toplumların güçlenmesi ve dönüşümünde, ulus bilincinin artırılmasında, toplumsal birlikteliğin sağlanmasında önemli katalizör görevi görmüştür. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde de 29 Ekim 1923 tarihi yeni Türk devletinin yeni rejiminin belirlendiği önemli milli günlerdendir. Cumhuriyet rejiminin yasalarla resmileştirilip bu doğrultuda bayram kutlamaların yapılması halkın rejime karşı aidiyet duygusunu da pekiştirmeyi hedeflemiştir. Bu minvalde yurdun birçok yerinde olduğu gibi Doğu’daki illerde de Cumhuriyet Bayramı kutlamaları belli bir program çerçevesinde coşku ve heyecan içerisinde gerçekleştirilmiştir. Mardin ve Hakkâri’de de Cumhuriyet Bayramı kutlamaları da aynı coşku ve heyecanla kutlanmıştır. Özellikle bu iki Vilayetin kendine has farklı kodlarından kaynaklı yapısından dolayı merkezi idare bu tür milli bayram kutlamalarını önemsemiştir. Çalışma kapsamında da 1934-1945 yılları arasında Mardin ve Hakkâri’de Cumhuriyet Bayramı kutlamalarında nelerin hedeflendiğine, nelerin yapıldığına, arşiv ve resmi belgeler dikkate alınarak değinilmiştir.