Eğitim Yöneticilerinin Eğitimde Fırsat Eşitliği Konusundaki Rolleri

Abstract

Eğitim hakkı kavramı, bütün insanların ayrımcılık gözetilmeksizin eşit bir biçimde içinde bulundukları toplumda eğitime ayrılan kaynakların, sunulan hizmetlerin ve yararların paylaşılması hususunda sahip oldukları tabi hakları belirtmektedir. İnsan Hakları Evrensel Bildirgesinde hiçbir ayrım gözetmeksizin tüm bireylere tanınmış bir hak olarak yer almıştır. Bundan sonra yayınlanan çok sayıda uluslararası bildiri ve sözleşmede ise diğer insan haklarına ulaşabilmenin önkoşulu olarak belirlenmiştir. Eğitim hakkıyla ilgili uluslararası sözleşmeler, devletlere hiçbir ayrım yapılmaksızın bireylere eğitim hizmetinin sunulması sorumluluğunu yüklemektedir. Ayrımcılık yasağı ilke olarak negatif bir yükümlülüktür, ancak devletlerin her tür ayrımcılığın önlenmesi hususunda pozitif yükümlülükleri söz konusudur. Evrensel nitelikli belgelerde bireylere hayat boyu tanınmış bir hak olan eğitim, kesintisiz ve sürekli bir süreç olarak ele alınır. Dolayısıyla bilgi çağında olmamıza karşın bilgi eşitsizliklerinin derinleştiği bir dünyada insan yaşamının belirli bir evresinde yararlanılması gereken bir hak değildir. Bilimsel ve teknolojik gelişmeler bireylerin sahip oldukları bilgi, beceri ve yeterliklerin sürekli güncellenmesi gereksinimini ortaya çıkarmaktadır. Bu nedenle tüm bireylerin eğitim hakkından hayat boyu yararlanmalarını sağlayacak olanaklar arttırılmalıdır. Eğitim yöneticileri, kaynakları etkin şekilde kullanarak eğitim hakkından hiçbir ayrım gözetmeksizin tüm yetişkinlerin yararlanmasını sağlamak, katılım oranlarını artırmak, toplumun gereksinimlerine uygun eğitim etkinlikleri düzenlemek ve uygulamak göreviyle yükümlüdürler. Bu açıdan bakıldığında yetişkin eğitimi kurumunda görevli eğitim yöneticilerinin yetişkinlerin eğitim hakkının sağlanmasına ilişkin rollerini yeterince yerine getirememelerinin yetişkin eğitimine katılımın düşük olması, yetişkinlerin eğitim gereksinimlerinin karşılanamaması, nitelikli bir yetişkin eğitimi sunulamaması sonuçlarını doğuran nedenler arasında yer aldığı ileri sürülebilir. Eğitim yöneticilerinin yetişkinlerin eğitim hakkına ilişkin rollerinin yerine getirilmesi aşamasında yaşanan sorunların saptanması ve eğitim yöneticilerinin gerçekleştirmesi gereken rollerin ortaya konulabilmesi için eğitim yöneticilerinin görüşlerinin belirlenmesi gereklidir. Key Words: The Right to Education, Equality of Opportunity, Education Managers