Adaptacja do zmian klimatu jako element polityki miejskiej oraz kształtowania przestrzeni publicznych: przykład Lizbony

Abstract

W artykule opisano wybrane działania wpisujące się w program adaptacji do zmian klimatu, realizowane przez Lizbonę. Przeanalizowano zmiany w przestrzeniach publicznych, sposoby realizacji poszczególnych zadań oraz dokumenty planistyczne, rozwiązania architektoniczne, techniczne i przyrodnicze. Szczególną uwagę zwrócono na rolę badań naukowych w kształtowaniu i ukierunkowywaniu polityki miejskiej. Oszczędne gospodarowanie wodą pitną oraz opadową jest zintegrowane z tworzeniem nowych przestrzeni zieleni publicznej o różnych funkcjach. Widoczne jest dążenie do tworzenia ciągłości stref zielonych, w których wprowadzone nasadzenia nie tylko sprzyjają poprawie odczuwalnego komfortu termicznego, ale stają się również nowymi atrakcyjnymi ciągami pieszymi i rowerowymi. Dużym zainteresowaniem mieszkańców cieszą się nowo tworzone ogrody działkowe, ukierunkowane na rozwój rolnictwa miejskiego. Część inwestycji, zlokalizowanych w rejonach turystycznych, ma również znaczenie wizerunkowe, co sprzyja budowaniu „zielonej marki miasta”, a docenieniem starań Lizbony w tym zakresie było przyznanie tytułu Europejskiej Zielonej Stolicy w 2020 roku. Największym wyzwaniem jest jednak ciągła poprawa dostępności i jakości transportu publicznego. Obserwując wdrożenia można zauważyć, że wszystkie działania proklimatyczne są zbieżne z szeroko pojętym interesem społecznym i mają pozytywne skutki dla jakości kształtowania przestrzeni publicznych.