Greko-Baktriya ve Eski Türk Hukuk Belgeleri

Turk Dunyasi Dergisi Pub Date : 2024-03-25 DOI:10.24155/tdk.2024.237

Eray Karaketir

{"title":"Greko-Baktriya ve Eski Türk Hukuk Belgeleri","authors":"Eray Karaketir","doi":"10.24155/tdk.2024.237","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Tarihî ve kültürel açıdan Asya kıtasının öne çıkan coğrafyalarından birisi olan Baktriya bölgesi; bugünkü Kuzey Afganistan, Kuzeydoğu İran,\nGüney Özbekistan, Güneydoğu Türkmenistan ve Güneybatı Tacikistan\narasında yer alan topraklardan meydana gelmektedir. Söz konusu bölgeye\ndair ilk tarihî bilgiler, Asurlular zamanına ait olmakla birlikte bölge, Pers\n(Ahameniş) İmparatorluğu döneminden (MÖ 550-330) itibaren çeşitli tarihî kayıtlarda sıklıkla anılmaya başlanmıştır. Perslerin egemenliği altında\nPers kültürünü benimseyen Baktriya, Makedonya kralı Büyük İskender’in\negemenliğine girmesiyle birlikte Eski Yunan kültürüyle tanışmıştır. Böylelikle Doğu ve Batı kültürlerinin iç içe geçmesiyle bölge, Helenistik kültüre\nev sahipliği yapmıştır. Helenizm, bölgeyi birçok yönden etkilemiş ve bu\netki ileriki dönemlerde bölgede kullanılan dil ve yazıda kendisini hissettirmiştir. Nitekim Makedonya İmparatorluğu’nun zayıflamasıyla birlikte bölgede kurulan Greko-Baktriya Krallığı döneminde (MÖ 250-130) bölgenin\nkonuşma ve yazı dili Eski Yunanca (Grekçe) olmuş, Kuşan İmparatorluğu\ndöneminde (MÖ 130-MS 230) ise Eski Yunancanın yerini Eski Yunan yazılı Baktriya dili, diğer isimlendirmeyle Greko-Baktriyaca almıştır (s. 14).\nDeğerlendirmesi yapılan eser, bu dilde yazılmış hukuk metinleri ile Eski\nTürkçe hukuk metinleri temelinde kaleme alınmıştır.","PeriodicalId":322429,"journal":{"name":"Turk Dunyasi Dergisi","volume":" 1173","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2024-03-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Turk Dunyasi Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.24155/tdk.2024.237","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Abstract

Tarihî ve kültürel açıdan Asya kıtasının öne çıkan coğrafyalarından birisi olan Baktriya bölgesi; bugünkü Kuzey Afganistan, Kuzeydoğu İran, Güney Özbekistan, Güneydoğu Türkmenistan ve Güneybatı Tacikistan arasında yer alan topraklardan meydana gelmektedir. Söz konusu bölgeye dair ilk tarihî bilgiler, Asurlular zamanına ait olmakla birlikte bölge, Pers (Ahameniş) İmparatorluğu döneminden (MÖ 550-330) itibaren çeşitli tarihî kayıtlarda sıklıkla anılmaya başlanmıştır. Perslerin egemenliği altında Pers kültürünü benimseyen Baktriya, Makedonya kralı Büyük İskender’in egemenliğine girmesiyle birlikte Eski Yunan kültürüyle tanışmıştır. Böylelikle Doğu ve Batı kültürlerinin iç içe geçmesiyle bölge, Helenistik kültüre ev sahipliği yapmıştır. Helenizm, bölgeyi birçok yönden etkilemiş ve bu etki ileriki dönemlerde bölgede kullanılan dil ve yazıda kendisini hissettirmiştir. Nitekim Makedonya İmparatorluğu’nun zayıflamasıyla birlikte bölgede kurulan Greko-Baktriya Krallığı döneminde (MÖ 250-130) bölgenin konuşma ve yazı dili Eski Yunanca (Grekçe) olmuş, Kuşan İmparatorluğu döneminde (MÖ 130-MS 230) ise Eski Yunancanın yerini Eski Yunan yazılı Baktriya dili, diğer isimlendirmeyle Greko-Baktriyaca almıştır (s. 14). Değerlendirmesi yapılan eser, bu dilde yazılmış hukuk metinleri ile Eski Türkçe hukuk metinleri temelinde kaleme alınmıştır.

查看原文

微信好友朋友圈 QQ好友复制链接

本刊更多论文

希腊-巴克特里亚和古代土耳其法律文件

巴克特里亚地区是亚洲大陆历史和文化方面的重要地理区域之一，由今天的阿富汗北部、伊朗东北部、乌兹别克斯坦南部、土库曼斯坦东南部和塔吉克斯坦西南部之间的土地组成。尽管有关该地区的最早历史资料属于亚述时期，但自波斯（阿契美尼德）帝国时期（公元前 550-330 年）起，该地区就经常在各种历史记录中被提及。巴克特里亚在波斯统治下接受了波斯文化，在马其顿国王亚历山大大帝的统治下，巴克特里亚开始了解古希腊文化。因此，随着东西方文化的交融，该地区承载了希腊文化。希腊文化对该地区产生了多方面的影响，这种影响体现在该地区日后使用的语言和文字上。事实上，随着马其顿帝国的衰弱而在该地区建立的希腊-巴克特里亚王国（公元前 250-130 年）期间，该地区的口语和书面语都是古希腊语（希腊语），而在贵霜帝国（公元前 130 年至公元 230 年）期间，古希腊语被古希腊书面巴克特里亚语（又称希腊-巴克特里亚语）所取代（第 14 页）。

本文章由计算机程序翻译，如有差异，请以英文原文为准。

求助全文

约1分钟内获得全文去求助

来源期刊

Turk Dunyasi Dergisi

自引率

0.00%

发文量

期刊最新文献

Greko-Baktriya ve Eski Türk Hukuk Belgeleri Kutadgu Bilig ve İndeksi Üzerine Düzeltme Teklifleri Ayaz İshakî nin Mulla Babay Adlı Romanı Üzerine Fatih Kerimî nin “Sultan Aşkı” Adlı Eseri Aleksandr N. Samoyloviç: Bir Literatür Değerlendirmesi