Pharmacological treatment of scars after gynaecological and obstetric surgeries

Abstract

Jednym z najczęstszych powodów zgłaszania się pacjentek do fizjoterapeuty uroginekologicznego jest blizna po operacji ginekologicznej (np. usunięcia macicy), uroginekologicznej (np. leczenia zaburzenia statyki narządów miednicy mniejszej lub nietrzymania moczu) lub położniczej (np. cięcia cesarskiego). Konsekwencją przebytej operacji mogą być: blizna przerostowa lub bliznowiec, przewlekły ból miednicy, dyspareunia, niepłodność, nieswoiste dolegliwości układów pokarmowego, moczowego lub rozrodczego, zespoły bólowe narządu ruchu lub zaburzenie wzorca postawy ciała i chodu. Aby przeciwdziałać konsekwencjom zrostów pooperacyjnych lub je ograniczyć, należy w sposób planowany wdrożyć terapię blizny, najlepiej z wykorzystaniem odpowiednich środków farmakologicznych jako podłoża. W przypadku wielu z przeznaczonych do tego celu preparatów nie udowodniono ich skuteczności lub jej nie badano. W artykule omówiono substancje aktywne wchodzące w skład preparatów do leczenia blizn, wyszczególniając ich charakterystykę, mechanizm działania, aspekty farmakologiczne i dostępne badania naukowe na ich temat. Przedstawiono również autorski plan terapii blizny, uwzględniający etapy gojenia się rany, i wskazano metody, w których zasadne jest zastosowanie środków farmakologicznych.