चण्डीभगवती मन्दिर परिसरका कलाकृतिहरु

Nepalese Culture Pub Date : 2024-05-07 DOI:10.3126/nc.v17i1.64419

संगिता पंच

{"title":"चण्डीभगवती मन्दिर परिसरका कलाकृतिहरु","authors":"संगिता पंच","doi":"10.3126/nc.v17i1.64419","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"प्रस्तुत लेख भक्तपुर क्वाछें टोलको चण्डीभगवती मन्दिर परिसरका कलाकृतिका बारेमा साँस्कृतिक प्रत्यक्षवाद अवधारणा अनुसार तयार पारिएको हो । यो लेख खोजमूलक रुपमा प्रत्यक्ष स्थलगत अवलोकन गरेर तयार गरिएको छ । भक्तपुरको प्रसिद्ध ङातापोल, भैरवमन्दिर र तिलमाधव नारायण मन्दिरबाट करिब १५० मिटर पूर्व क्वाछेंमा एक तहको तल्ले (प्यागोडा) शैलीको चण्डी भगवती मन्दिर रहेको छ । यो मूर्ति नेपालका प्रख्यात भगवतीका अन्य मूर्तिभन्दा पृथक, दुर्लभ र प्राचिन देखिन्छ । चण्डी भगवतीको हातमा रहेको तिनवटा त्रिशुलहरुले महिषासुर लगायत चण्ड र मुण्डलाई पनि छात्तीमा प्रहार गरेर बध गरेका चित्रण गरिएको छ । यो विशेषता नेपालका अन्य दुर्गा मूर्तिहरुमा दुर्लभ मात्र पाइन्छ । चण्डी भगवती मूर्तिमा मूर्त धर्म र शास्त्रको आधारमा बनेको कथालाई हुबहु जिवन्त रुपमा उतारिएको देखिन्छ । यसको मूल गर्भगृहमा शिवको मूर्ति रहनुले अध्यनलाई थप रोचक बनाएको छ । यो अध्ययन गुणात्मक सोध विधि तथा ग्राउन्डेड थ्योरी अनुसार प्रत्यक्ष स्थलगत अवलोकन गरेर पूरा गरिएको छ । यो अध्ययन मूर्तिकला, वास्तुकलाको बिशेषता बारेमा प्रतिकात्मक सिद्वान्तको प्रयोग गरेर पूरा गरिएको छ । प्राप्त तथ्याङकहरुलाई विश्लेषण र तुलना गरेर सत्यताको जाँच गरिएको छ । यसमा प्राथमिक र द्धितियक दुवै प्रकारका स्रोतको प्रयोग गरिएको छ । मूलरुपमा भगवती मन्दिर भनिएता पूर्व दिशामा शिवलिङ्गको जलहरि, दक्षिण दिशामा नृत्यमुद्राको गणेश र पश्चिम दिशामा मूल गर्वगृहमा शिवलिङ्ग रहनुले सो भगवती मन्दिरको वास्तुकलाको विशिष्टता मानिएको छ ।","PeriodicalId":500624,"journal":{"name":"Nepalese Culture","volume":"10 2","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2024-05-07","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Nepalese Culture","FirstCategoryId":"0","ListUrlMain":"https://doi.org/10.3126/nc.v17i1.64419","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Abstract

प्रस्तुत लेख भक्तपुर क्वाछें टोलको चण्डीभगवती मन्दिर परिसरका कलाकृतिका बारेमा साँस्कृतिक प्रत्यक्षवाद अवधारणा अनुसार तयार पारिएको हो । यो लेख खोजमूलक रुपमा प्रत्यक्ष स्थलगत अवलोकन गरेर तयार गरिएको छ । भक्तपुरको प्रसिद्ध ङातापोल, भैरवमन्दिर र तिलमाधव नारायण मन्दिरबाट करिब १५० मिटर पूर्व क्वाछेंमा एक तहको तल्ले (प्यागोडा) शैलीको चण्डी भगवती मन्दिर रहेको छ । यो मूर्ति नेपालका प्रख्यात भगवतीका अन्य मूर्तिभन्दा पृथक, दुर्लभ र प्राचिन देखिन्छ । चण्डी भगवतीको हातमा रहेको तिनवटा त्रिशुलहरुले महिषासुर लगायत चण्ड र मुण्डलाई पनि छात्तीमा प्रहार गरेर बध गरेका चित्रण गरिएको छ । यो विशेषता नेपालका अन्य दुर्गा मूर्तिहरुमा दुर्लभ मात्र पाइन्छ । चण्डी भगवती मूर्तिमा मूर्त धर्म र शास्त्रको आधारमा बनेको कथालाई हुबहु जिवन्त रुपमा उतारिएको देखिन्छ । यसको मूल गर्भगृहमा शिवको मूर्ति रहनुले अध्यनलाई थप रोचक बनाएको छ । यो अध्ययन गुणात्मक सोध विधि तथा ग्राउन्डेड थ्योरी अनुसार प्रत्यक्ष स्थलगत अवलोकन गरेर पूरा गरिएको छ । यो अध्ययन मूर्तिकला, वास्तुकलाको बिशेषता बारेमा प्रतिकात्मक सिद्वान्तको प्रयोग गरेर पूरा गरिएको छ । प्राप्त तथ्याङकहरुलाई विश्लेषण र तुलना गरेर सत्यताको जाँच गरिएको छ । यसमा प्राथमिक र द्धितियक दुवै प्रकारका स्रोतको प्रयोग गरिएको छ । मूलरुपमा भगवती मन्दिर भनिएता पूर्व दिशामा शिवलिङ्गको जलहरि, दक्षिण दिशामा नृत्यमुद्राको गणेश र पश्चिम दिशामा मूल गर्वगृहमा शिवलिङ्ग रहनुले सो भगवती मन्दिरको वास्तुकलाको विशिष्टता मानिएको छ ।

查看原文

微信好友朋友圈 QQ好友复制链接

本刊更多论文

चण्डीभगवती मन्दिर परिसरका कलाकृतिहरु

प्रस्तुतलेख भक्तपुर क्वाछेंटोलको चण्डीभगवती मन्दिर परिसरकाकलाकृतिका बारेमासाँस्कृतिक प्रत्यक्षवाद अवधारणा अनतसार तुतार पारितकव.अनुासर तयार पारिएको हो । यो लेख खोजमूलक रुपमा परत्यक्ष स्थलगत अवलोकन गरेर तयार गरिएको छ । भक्तपुरको प्रसिद्ध ↪Lo_919ातापोल、भैरवमन्दिर र तिलमाधव नारायण मन्दिरबाट करिब १५० मिटर पूर्व क्वाछेंमा एक तहको तल्ले (प्यागोडा) शैलीको चण्डी भगवती मन्दिर रहेको छ । यो मूर्ति नेपालका प्रख्यात भगवतीका अन्य मूर्तिभन्दा पृथक,दुर्लभ र प्राचिन देखिन्छ । चण्डी भगवतको हातमार हेको तिनवटा त्रिशुलहरुे महिषासुर लगायत चण्डर मुण्डलाई पनि छात्तीमा प्रहारगरे बध गरेका चित्रण गरिएको छ । यो विशेषता नेपालका अन्य दुर्गा मूर्तिहरुमा दुर्लभ मात्र पाइन्छ । चण्डी भगवत मूरतिमा मूर्त धर्म रशास्त्रको आधारमा बनेको कथालाई हुबहु जिवन्त रुपमा उतारिएको देखिन्छ । यसको मूल गर्भगृहमा शिवको मूर्ति हरनुले अध्यनलाई थपरोचकबनाएको छ यो्ययन गुणात्मक सोध विधि तथा ग्राउन्डेड थ्योरी अनुसार प्रत्यक्ष स्थलगत अवलोकन गरे पूरा गरिएको छ । यो्ययन मूर्तकला、वास्तुकलाको बिशेषता बारेमा प्रतिकात्मकसिद्वान्तको प्रयोग गरेर पूरा गरिएको छ । प्राप्त तथ्याङकरहहुलाई विश्लेषण र तुलना गरेर सत्यताको जाँचगरिएको छ । यसमा प्राथमिक र द्धितियक दुवै प्रकारका स्रोतको प्रयोग गरिएको छ मूलरुपमा भगवती मन्दिर भनिएता पूर्वदिशामा शिवलि↪Lo_919्गको जलहरि、क्षिण दिशामा नृत्यमुद्राको गणेश र पश्चिम दिशामा मूल गर्वगृहमा शिवलिङ्ग रनुले सो भगवती मन्दिरको वास्तुकलाको विशिष्टता मानिएको छ ।

本文章由计算机程序翻译，如有差异，请以英文原文为准。

求助全文

约1分钟内获得全文去求助

来源期刊

Nepalese Culture

自引率

0.00%

发文量