{"title":"ԴԻՔԷՆՍԻ «ՍՈՒՐԲԾՆՆԴԵԱՆ ԵՐԿԵՐԸ» ՀԱՅ ԳՐԱԿԱՆ ԱՒԱՆԴՈՅԹԻ ԼՈՅՍԻ ՆԵՐՔՈՅ","authors":"Լուիզա Գասպարեան","doi":"10.56737/2953-7843-2023.13-26","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Ամփոփում:\nՅօդուածը նուիրուած է ԺԹ․ դարավերջի եւ Ի․ հարիւրամեակի սկզբի ռուս եւ հայ գրական- մշակութային միջավայրում Չարլզ Դիքէնսի՝ «Սուրբ Ծննդեան պատմութիւնների » գրական ազդեցութեան վերհանմանը: Մշակութային փոխանցման լոյսի ներքոյ ուրուագծւում են գեղարուեստական թարգմանութեան հայեցակարգին վերաբերող մի շարք հարցադրումներ` ի յայտ բերելով Դիքէնսի վէպերի ժառանգութեան եւ թարգմանութիւնների գործուն ընկալման իրողութիւնները Հայաստանում (յատկապէս Արևելեան Հայաստանում) ։ Ցաւով նկատւում է, որ հայերէն թարգմանութիւնները մեծաւ մասամբ կատարուել են ռուսերէն թարգմանութիւնների «միջնորդութեամբ »: Աւելին, ուսումնասիրութիւնը ցոյց է տուել, որ «Սուրբ Ծննդեան պատմութիւնների » վաղ թարգմանութիւնները ենթարկուել են զգալի ձևափոխութիւնների` ելնելով ռուս եւ հայ լեզուամշակութային առանձնայատկութիւններից: Հիմնուելով Դիքենսի ստեղծագործութիւններին՝ իբրև եզրակացութիւն նշւում է, որ վաղ վիկտորիանական շրջանի Անգլիայի ընկերային- մշակութային համապատկերը գրեթէ հաւասարապէս հեռու է ռուս եւ հայ իրականութիւնից: Յարդիւնս ասուածի մշակութային փոխանցումը յանգեցրել է թարգմանութիւնների զգալի փոփոխութեան:\nСтатья посвящена исследованию литературной роли книги «Рождественские повести» Диккенса в русской и армянской литературной средах конца XIX и начала XX веков. Обозначается спектр вопросов касательно концепции художественного перевода в свете культурного трансфера. В анализе очерчивается ситуация активной рецепции наследия и переводов произведений Диккенса в Армении (особенно в Восточной Армении) конца XIX, которые, в большинство случаев, переводились через «посреднической» роли русских переводов. Исследование показало, что ранние переводы «Рождественских повестей» были видоизменены: наблюдаются определенные трансформации, обусловленные лингво-культурными особенностями как русской, так и армянской среды. Делается вывод, что социокультурный контекст ранней викторианской Англии (на материале работ Диккенса) практически одинаково чужд как русским, так и армянским культурным реалиям. Соответственно, культурный трансфер привел к значительной модификации переводов с целью более плавного восприятия контекста, в существенно отличающихся социокультурных и геополитических условиях.","PeriodicalId":505631,"journal":{"name":"«Էջմիածին» կրոնագիտական և հայագիտական ամսագիր=“Etchmiadzin” Theological and Armenological Journal=«Эчмиадзин» религиоведческий и арменоведческий журнал","volume":"66 29","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2024-06-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"«Էջմիածին» կրոնագիտական և հայագիտական ամսագիր=“Etchmiadzin” Theological and Armenological Journal=«Эчмиадзин» религиоведческий и арменоведческий журнал","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.56737/2953-7843-2023.13-26","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
Ամփոփում:
Յօդուածը նուիրուած է ԺԹ․ դարավերջի եւ Ի․ հարիւրամեակի սկզբի ռուս եւ հայ գրական- մշակութային միջավայրում Չարլզ Դիքէնսի՝ «Սուրբ Ծննդեան պատմութիւնների » գրական ազդեցութեան վերհանմանը: Մշակութային փոխանցման լոյսի ներքոյ ուրուագծւում են գեղարուեստական թարգմանութեան հայեցակարգին վերաբերող մի շարք հարցադրումներ` ի յայտ բերելով Դիքէնսի վէպերի ժառանգութեան եւ թարգմանութիւնների գործուն ընկալման իրողութիւնները Հայաստանում (յատկապէս Արևելեան Հայաստանում) ։ Ցաւով նկատւում է, որ հայերէն թարգմանութիւնները մեծաւ մասամբ կատարուել են ռուսերէն թարգմանութիւնների «միջնորդութեամբ »: Աւելին, ուսումնասիրութիւնը ցոյց է տուել, որ «Սուրբ Ծննդեան պատմութիւնների » վաղ թարգմանութիւնները ենթարկուել են զգալի ձևափոխութիւնների` ելնելով ռուս եւ հայ լեզուամշակութային առանձնայատկութիւններից: Հիմնուելով Դիքենսի ստեղծագործութիւններին՝ իբրև եզրակացութիւն նշւում է, որ վաղ վիկտորիանական շրջանի Անգլիայի ընկերային- մշակութային համապատկերը գրեթէ հաւասարապէս հեռու է ռուս եւ հայ իրականութիւնից: Յարդիւնս ասուածի մշակութային փոխանցումը յանգեցրել է թարգմանութիւնների զգալի փոփոխութեան:
Статья посвящена исследованию литературной роли книги «Рождественские повести» Диккенса в русской и армянской литературной средах конца XIX и начала XX веков. Обозначается спектр вопросов касательно концепции художественного перевода в свете культурного трансфера. В анализе очерчивается ситуация активной рецепции наследия и переводов произведений Диккенса в Армении (особенно в Восточной Армении) конца XIX, которые, в большинство случаев, переводились через «посреднической» роли русских переводов. Исследование показало, что ранние переводы «Рождественских повестей» были видоизменены: наблюдаются определенные трансформации, обусловленные лингво-культурными особенностями как русской, так и армянской среды. Делается вывод, что социокультурный контекст ранней викторианской Англии (на материале работ Диккенса) практически одинаково чужд как русским, так и армянским культурным реалиям. Соответственно, культурный трансфер привел к значительной модификации переводов с целью более плавного восприятия контекста, в существенно отличающихся социокультурных и геополитических условиях.
դԻՔԷնսԻ "սՈՒՐբծննդա են րկեը "հայգարկան աւանդոյթԻ լոյսԻ նեՐՔՈյ
Ամփոփում:Յօդուածը նուիրուած է ԺԹ․ դարավերջի եւ Ի․ հարիւրամեակի սկզբի ռուս եւ հայ գրական- մշակութային միջավայրում Չարլզ Դիքէնսի՝ "Սուրբ Ծնդեան պատմութիւնների " գրական ազդեցութեան եվերանամը:ՄՄշակութային փոխանցման լոյսի ներքոյ ուրուագծւուում են գեղարուեստական թարգմանաւուոեան հայեցակակարգին վերաբերող մի շարք հարցադրումներ` ի յայտ բերելովուԴիքէնսի վէպերիժառանգութեան եւթագմանութնիւների գոծրուն ընկալմման իրողութիւներննրը ոڭյաստանու (յտակապէս Արևելեն աڭյաստանու) 墙 Ցաւովնկատուում է、որհայերէնթարգմանութիւենրըմեծաւմսամբկատարուելնռուսերէնթարգմանութիւների "միջնորդութաեմբ "：Աւելին, ուսումնասիրութիււնը ցոյց է տոուել, որ "Սուրբ Ծննդեան պատմութիւների " վաղ թարգգմանութիւնները ենթարկուուել են զգալի ձևափոխութիւնների` ելնելով ռոուս եւ հայ լեզոաաւոամմշակութային առանձնայատկութիւններից:Հիիմնուելով Դիքենսի ստեղծագործութիւններին՝ իբիրև եզրակացութիւն նշւում է, որ վաղ վավիտորիարանական շրջանի Անգլիայի ընկերային- մշակութային- համապակետրը գրեթէ հաւասարապէս հեռու է ռուս եւ հայ իրակաանութիւնց:մշակութայիփոխնացումըյանգեցրելէթարգմանւոոթիւների զգալիփոփոխուեթա：文章致力于研究狄更斯的《圣诞故事》一书在十九世纪末二十世纪初俄罗斯和亚美尼亚文学环境中的文学作用。文章从文化转移的角度概述了艺术翻译概念的一系列问题。分析概述了 19 世纪末亚美尼亚（尤其是东亚美尼亚）积极接受狄更斯遗产和译作的情况，在大多数情况下，这些译作是通过俄语译本的 "中介 "作用翻译的。研究表明，"圣诞故事 "的早期译本是经过修改的：在俄罗斯和亚美尼亚环境的语言和文化特点的制约下，出现了某些变化。结论是，维多利亚时代早期英国的社会文化背景（基于狄更斯的作品）与俄罗斯和亚美尼亚的文化现实几乎同样格格不入。因此，文化转移导致翻译的重大修改，以便在明显不同的社会文化和地缘政治条件下更顺畅地感知语境。
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
分享
求助内容：
应助结果提醒方式：
扫码关注我们
