{"title":"Prawna ochrona dziedzictwa naturalnego w Polsce – wyzwania i perspektywy","authors":"E. Zębek","doi":"10.4467/2450050xsnr.24.003.19808","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"\n Przedmiotem artykułu jest stan prawny i stan ochrony obiektów dziedzictwa naturalnego wpisanych na Listę światowego dziedzictwa UNESCO w Polsce. W skład dóbr naturalnych wpisanych na Listę wchodzą dobra przyrodnicze i krajobrazy kulturowe jako obiekty towarzyszące zabytkom. Prawna ochrona zasobów przyrodniczych i krajobrazowych jest uregulowana głównie w ustawie o ochronie przyrody, ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Jednakże brak jest jednoznacznego wyodrębnienia ochrony dóbr przyrodniczych będących przedmiotem ochrony Konwencji UNESCO w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego w polskim systemie prawnym, co powoduje wiele problemów natury prawnej, związanych z ochroną tych dóbr, zarządzaniem nimi i ich monitoringiem. Konsekwencją takiego stanu może być degradacja dóbr przyrodniczych, w szczególności unikatowych siedlisk przyrodniczych, których prawnokarna ochrona jest niezadowalająca. W Polsce są tylko dwa obiekty dziedzictwa naturalnego – Puszcza Białowieska i pradawne lasy bukowe w Bieszczadzkim Parku Narodowym. Należy zatem dążyć do poszerzenia Listy światowego dziedzictwa, jednakże wcześniej należy rozważyć wzmocnienie ochrony prawnej takich obiektów w ustawie o ochronie przyrody poprzez wyodrębnienie tej formy lub ustanowienie odrębnych aktów prawnych, regulujących użytkowanie i ochronę takich obiektów. Tylko ochrona prawna na poziomie krajowym będzie najskuteczniejsza.\n","PeriodicalId":508110,"journal":{"name":"Santander Art and Culture Law Review","volume":" 15","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2024-07-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Santander Art and Culture Law Review","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.4467/2450050xsnr.24.003.19808","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
Przedmiotem artykułu jest stan prawny i stan ochrony obiektów dziedzictwa naturalnego wpisanych na Listę światowego dziedzictwa UNESCO w Polsce. W skład dóbr naturalnych wpisanych na Listę wchodzą dobra przyrodnicze i krajobrazy kulturowe jako obiekty towarzyszące zabytkom. Prawna ochrona zasobów przyrodniczych i krajobrazowych jest uregulowana głównie w ustawie o ochronie przyrody, ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Jednakże brak jest jednoznacznego wyodrębnienia ochrony dóbr przyrodniczych będących przedmiotem ochrony Konwencji UNESCO w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego w polskim systemie prawnym, co powoduje wiele problemów natury prawnej, związanych z ochroną tych dóbr, zarządzaniem nimi i ich monitoringiem. Konsekwencją takiego stanu może być degradacja dóbr przyrodniczych, w szczególności unikatowych siedlisk przyrodniczych, których prawnokarna ochrona jest niezadowalająca. W Polsce są tylko dwa obiekty dziedzictwa naturalnego – Puszcza Białowieska i pradawne lasy bukowe w Bieszczadzkim Parku Narodowym. Należy zatem dążyć do poszerzenia Listy światowego dziedzictwa, jednakże wcześniej należy rozważyć wzmocnienie ochrony prawnej takich obiektów w ustawie o ochronie przyrody poprzez wyodrębnienie tej formy lub ustanowienie odrębnych aktów prawnych, regulujących użytkowanie i ochronę takich obiektów. Tylko ochrona prawna na poziomie krajowym będzie najskuteczniejsza.
本文的主题是波兰列入联合国教科文组织世界遗产名录的自然遗产的法律地位和保护状况。列入《名录》的自然遗产包括自然遗产和文化景观，它们是古迹的附属物。自然和景观资源的法律保护主要由《自然保护法》、《古迹保护和古迹保护法》以及《规划和空间发展法》来规定。然而，在波兰的法律体系中，并没有明确地将属于联合国教科文组织《保护世界文化和自然遗产公约》保护对象的自然资产的保护区分开来，这就造成了许多与这些资产的保护、管理和监督有关的法律问题。这种状况的后果可能是自然资产的退化，特别是独特的自然栖息地，其法律保护不能令人满意。波兰仅有两处自然遗产--比亚沃韦扎森林（Białowieża Forest）和比什扎迪国家公园（Bieszczady National Park）中的古老山毛榉林。因此，应继续扩大《世界遗产名录》的范围，但在此之前，应考虑在《自然保护法》中加强对这些遗址的法律保护，将这种形式分离出来，或制定单独的法律法规来规范这些遗址的使用和保护。只有国家一级的法律保护才是最有效的。
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
分享
求助内容：
应助结果提醒方式：
扫码关注我们
