Türkiye’de Ekonomik Büyüme ve Enflasyonun Savunma Harcamaları Üzerindeki Etkisi: 1970-2022 ARDL Analizi

Abstract

İhtiyaçlar Maslow’a göre beş bölüme ayrılmaktadır. En alt tabakada fizyolojik ihtiyaç yer alırken bir sonraki tabakada ise güvenlik ihtiyacı bulunmaktadır. Devletler güvenlik ihtiyacını karşılamak amacıyla savunma harcamaları veya askeri harcamalar adı altında birtakım kamu harcamaları gerçekleştirmektedir. Bu harcamalar enflasyon, ekonomik büyüme, cari işlemler açığı ve işsizlik gibi birçok makroekonomik değişkeni etkileyebilmektedir. Ayrıca bu değişkenlerden de etkilenebilmektedir. Bu çalışmadaki amaç, Türkiye ekonomisinde enflasyon ve ekonomik büyüme değişkenlerinin savunma harcamaları üzerindeki etkisini araştırmaktır. 1970-2022 dönemi için yapılan çalışmada yıllık veriler kullanılmış olup ARDL yöntemi ve Sınır Testi uygulanmıştır. Değişkenler arasında eş bütünleşme ilişkisi tespit edildikten sonra ARDL modeli kurulmuş ve kısa ve uzun dönemli ilişkiler analiz edilmiştir. Uzun dönem sonuçları savunma harcamalarının hem enflasyon hem de ekonomik büyüme ile istatistiki olarak anlamlı bir ilişki içerisinde olduğunu göstermiştir. Dolayısıyla, enflasyon ve ekonomik büyümede yaşanan artışlar savunma harcamalarında artışa neden olmaktadır. Hata düzeltme modeli ile kısa dönemde yaşanan sapmalar uzun dönemde ortadan kalkmaktadır.