Pamukkale eleştirel düşünme becerisi ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması

Abstract

Bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini ölçen kanıt temelli, geçerlik ve güvenilirliği yüksek bir ölçme aracı geliştirmektir. Pamukkale Eleştirel Düşünme Becerileri Ölçeği, çoktan seçmeli ve açık uçlu olmak üzere iki ayrı form olarak geliştirilmiştir. Çoktan seçmeli formla ilgili geçerlik güvenirlik çalışmaları klasik test kuramı ve madde-tepki kuramı olmak üzere iki farklı kuramsal çerçeve üzerine temellendirilmiştir. Klasik test kuramına göre ölçeğin çoktan seçmeli formunun yapı geçerliğini test etmek için açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Analiz sonuçları ölçeğin tek boyutlu yapısını desteklemiştir. Ölçeğin güvenirlik çalışmaları kapsamında yapılan analizler, ölçeğin iç tutarlılık katsayısının .92 olduğunu, madde-toplam korelasyon değerlerinin .37 ile .84 arasında değiştiğini, eleştirel düşünme düzeyi düşük ve yüksek grupları anlamlı olarak ayırt edebildiğini göstermiştir. Test-tekrar test analizi sonuçları, ölçeğin ölçtüğü davranış alanına ilişkin zaman içinde kararlılık gösterdiğini destekler niteliktedir. Madde Tepki Kuramı temelli analiz sonuçları da ölçeğin, madde model uyumu varsayımlarını karşıladığını göstermiştir. Ölçeğin açık uçlu formunun değerlendirilmesinde ise araştırmacı/lar tarafından geliştirilen “Dereceli Puanlama Anahtarı” kullanılmıştır. Açık uçlu formun geçerlik ve güvenirliğiyle ilgili de bir dizi çalışma yapılmış, analiz sonuçları ölçeğin geçerliği ve güvenirliğine yönelik psikometrik destek sağlamıştır. Sonuç olarak, iki form halinde geliştirilen Pamukkale Eleştirel Düşünme Becerileri Ölçeği üniversite öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini ölçmede kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracıdır. Bulgular alanyazın ışığında tartışılmış ve bazı öneriler verilmiştir.