Od „księgi źródeł” do książki z obrazkami. O dwu antologiach poezji dziecięcej

Abstract

Ukazujące się na rynku wydawniczym antologie literatury dziecięcej pełniły i nadal pełnią różne funkcje: dydaktyczną − związaną z edukacją szkolną, ludyczną − podporządkowaną zabawie z małym dzieckiem, czy estetyczną − wynikającą z potrzeb pojawiających się w procesie literackiej inicjacji młodego czytelnika. Ich adresatem często staje się też odbiorca dorosły, powracający z nostalgią do niegdyś czytanych przez siebie tekstów kojarzących się z „rajem dzieciństwa” albo też towarzyszący w lekturze dziecku rzeczywistemu jako „pośrednik lektury”. Z myślą o wyrobionym czytelniku dorosłym powstała Antologia poezji dziecięcej Jerzego Cieślikowskiego, wydana w 1980 r. jako jeden z tomów renomowanej serii Biblioteka Narodowa, spełniający wszelkie wymagania stawiane wydawnictwom popularnonaukowym i naukowym. Celem tej publikacji było zapoznanie czytelników − przede wszystkim nauczycieli i studentów − z obrazem poezji dla najmłodszych, z uwzględnieniem zróżnicowanych modeli komunikacyjnych charakterystycznych dla tego rodzaju twórczości, ujętych w kontekście przemian zachodzących w szeroko rozumianej kulturze. Na tej wzorcowej antologii oparty został opublikowany w roku 1992 przez wydawnictwo Ossolineum zbiór „Pojedziemy w cudny kraj...”. Wiersze dla dzieci, przygotowany z myślą o młodym odbiorcy przez Jolantę Ługowską i Ryszarda Waksmunda. Przeadresowanie utworów zaczerpniętych z antologii Cieślikowskiego oznaczało w tym przypadku zmianę formatu i szaty graficznej książki. W tej edycji istotną rolę odgrywają więc ilustracje autorstwa Michaliny Cieślikowskiej-Kulmatyckiej, w przemyślany a zarazem dyskretny sposób towarzyszące tekstom werbalnym, pomagając dziecięcemu odbiorcy w zrozumieniu najogólniejszych sensów zawartych w utworach poetyckich − klasycznych i współczesnych.