Dilkaya (Orta Çağ) İnsanlarının Sağlık Yapısı

Abstract

Bu calismanin materyalini olusturan iskelet kalintilari Van/Dilkaya kazilarindan elde edilmistir. Dilkaya Hoyugu Van’in Edremit ilcesine bagli Dilkaya Koyu’nun batisinda Van Golu kiyisinda yer almaktadir. Calismanin amaci Dilkaya Orta Cag Toplumu’nun patolojik olarak incelenmesi ve elde edilen verilerin diger Anadolu toplumlariyla karsilastirilmasi sonucunda toplumun saglik yapisinin belirlenmesidir. Dilkaya toplumunda 319 birey paleopatolojik acidan incelenmis ve toplulugun yasam bicimi ortaya cikarilmaya calisilmistir. Toplumda en az bir omurunda osteartrit gorulen eriskinlerin orani %82,05’dir. Toplumda en az bir omurunda schmorl nodulu gorulen eriskinlerin orani ise %89,74’tur. Eriskin bireylerin eklemlerinde osteoartrit gorulme orani %52,56’dir. Dilkaya OrtaCag Toplumunda en az bir ekleminde ya da omurunda yasam bicimine bagli olarak gelisen patoloji gorulen eriskin bireylerin topluma orani %97,44’tur. Omurlarda ve eklemlerdeki yasam bicimine bagli olarak gelisen patolojiler en fazla erkek bireylerde gozlemlenmis ve gorulme oraninin yasla birlikte artis gosterdigi belirlenmistir. Patolojik lezyonlarin her yas/cinsiyet grubunu etkilemesi, enfeksiyonel hastaliklarin fazla gorulmemesi ve osteoartritin genc yaslardan itibaren gorulmeye baslanmasi gibi verilerden hareketle Dilkaya Orta Cag Toplumu’nun tarima dayali bir ekonomiye sahip, beslenme acisindan gorece iyi durumda ve diger Anadolu toplumlarina kiyasla goreceli olarak daha hijyenik yasam kosullarina sahip bir koy toplulugu oldugu dusunulmektedir.