Gedragsverandering binnen organisaties: kan Intervention Mapping een bijdrage leveren aan het ontwikkelen van effectieve interventies?

Abstract

In dit artikel wordt gesteld dat het Intervention Mapping protocol (IM) vier extra specifieke punten van aandacht biedt die in de meeste interventiemethoden niet aan bod komen, maar die kunnen bijdragen aan het plannen en uitvoeren van een effectieve interventie binnen een organisatie. Ten eerste ziet IM een gezondheidsprobleem en de oplossing als concrete gedragingen van individuen, en dat een interventie als doel moet hebben dat individuen blijvend gezondheid bevorderend gedrag vertonen. Ten tweede benut het protocol niet alleen meerdere empirisch gefundeerde theorieën om het gezondheidsprobleem te beschrijven, maar ook om empirisch bewezen methoden van gedragsverandering vast te stellen. Ten derde ziet IM in dat de veelal contexttonafhankelijke veranderingsmethoden niet direct kunnen worden toegepast, maar dat deze methoden vertaald moeten worden naar afgewogen veranderingstoepassingen die passen bij de specifieke doelgroep. Ten slotte onderkent IM dat concrete gedragsveranderingen van individuen uit de primaire risicogroep moeten worden gesteund door individuen uit de omgeving, zoals leidinggevenden. Om gerichte steun te kunnen verlenen zijn ook deze individuen onderdeel van een interventieplan tot gedragsverandering. Deze vier aspecten worden in het huidige artikel belicht en onderbouwd aan de hand van de resultaten van een aantal IM-evaluatiestudies. We besluiten met een kritische blik op de wijze waarop IM meer gericht kan worden toegepast binnen organisaties, aangezien dit naast kennis van (theorieën over) gezondheidsgedrag ook kennis over organisatie-psychologische aspecten vereist.