{"title":"Zbierać, aby zniszczyć. Zagłada niemieckich i polskich żydowskich bibliotek naukowych.","authors":"Nawojka Cieślińska-Lobkowicz","doi":"10.33077/uw.25448730.zbkh.2023.762","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Żydowskie biblioteki naukowe powstały jako skutek oświecenia żydowskiego i zrodzonej w jego następstwie judaistyki. Stanowiły one fundament tej dynamicznie rozwijanej przez żydowskich badaczy nowej dziedziny wiedzy. Przedmiotem artykułu jest historia trzech bibliotek niemieckich: jednej we Wrocławiu i dwóch w Berlinie, oraz czterech w II Rzeczypospolitej: jednej w Warszawie, dwóch w Wilnie i jednej w Lublinie. Po przedstawieniu tych naukowych żydowskich książnic od ich założenia po dojście Hitlera do władzy (1933 r.) i – odpowiednio – do wybuchu wojny, autorka opisuje ich losy w latach panowania nazistów. Zamknięte, skonfiskowane, zniszczone, splądrowane, wywiezione, wykorzystywane w perwersyjny sposób – wszystkie siedem przestało istnieć. Tematem kolejnej części artykułu jest powojenny podział ocalałych z tych żydowskich bibliotek woluminów. Artykuł zamykają refleksje dotyczące badania proweniencji ocalonych książek, rozproszonych w zbiorach na kilku kontynentach, jako o sposobie uratowania od zapomnienia bibliotek, z których pochodzą.","PeriodicalId":33789,"journal":{"name":"Z Badan nad Ksiazka i Ksiegozbiorami Historycznymi","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-07-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Z Badan nad Ksiazka i Ksiegozbiorami Historycznymi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.33077/uw.25448730.zbkh.2023.762","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"Q4","JCRName":"Arts and Humanities","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
Żydowskie biblioteki naukowe powstały jako skutek oświecenia żydowskiego i zrodzonej w jego następstwie judaistyki. Stanowiły one fundament tej dynamicznie rozwijanej przez żydowskich badaczy nowej dziedziny wiedzy. Przedmiotem artykułu jest historia trzech bibliotek niemieckich: jednej we Wrocławiu i dwóch w Berlinie, oraz czterech w II Rzeczypospolitej: jednej w Warszawie, dwóch w Wilnie i jednej w Lublinie. Po przedstawieniu tych naukowych żydowskich książnic od ich założenia po dojście Hitlera do władzy (1933 r.) i – odpowiednio – do wybuchu wojny, autorka opisuje ich losy w latach panowania nazistów. Zamknięte, skonfiskowane, zniszczone, splądrowane, wywiezione, wykorzystywane w perwersyjny sposób – wszystkie siedem przestało istnieć. Tematem kolejnej części artykułu jest powojenny podział ocalałych z tych żydowskich bibliotek woluminów. Artykuł zamykają refleksje dotyczące badania proweniencji ocalonych książek, rozproszonych w zbiorach na kilku kontynentach, jako o sposobie uratowania od zapomnienia bibliotek, z których pochodzą.