Wat leraren doen: de inzet van adaptieve leermiddelen in het basisonderwijs

Abstract

Steeds meer leraren maken gebruik van adaptieve leermiddelen. Het doel van deze studie is om te onderzoeken hoe leraren adaptief lesgeven combineren met de inzet van een adaptief leermiddel. Van 12 leraren werden op grond van lesobservaties, semigestructureerde interviews en vragenlijsten 108 adaptieve handelingen in kaart gebracht, waarbij de leraar soms wel en soms niet het adaptieve leermiddel inzette. De resultaten laten zien dat bij 62% van de adaptieve handelingen een adaptief leermiddel wordt ingezet, terwijl bij 38% van de handelingen leraren zonder het adaptieve leermiddel aanpassingen maken. De belangrijkste aanleiding voor de adaptieve handelingen zijn veelal de cognitieve verschillen tussen leerlingen. Een latente klassenanalyse (LCA) laat zien dat drie typen adaptieve handelingen kunnen worden onderscheiden: (1) flexibele aanpassingen van de instructie die leraren tijdens de les beslissen op grond van informatie uit het adaptieve leermiddel, (2) flexibele aanpassingen aan instructie zonder het adaptieve leermiddel te raadplegen, (3) voorafgaand aan de les geplande aanpassingen van niet-adaptieve opgaven die leerlingen in het adaptief leermiddel maken. De resultaten van dit onderzoek dragen bij aan het vergroten van inzicht in adaptief lesgeven met de inzet van adaptieve leermiddelen en bieden handvatten voor reflectie door leraren op de praktijk van adaptief onderwijs.