Mehmet Yılmaz Akbulut, Hekimoğlu Ali Paşa: Paşalar Çağının Şeyhülvüzerası,

Abstract

Giriş, altı bölüm, alt başlıklar ve sonuç kısmından oluşan kitabın odağındaki kişi 18. yüzyılda yaşamış, Giritli bir Yahudi olan ve Sultan IV. Mehmed devrinde saraya intikal ederek cerrah ve sonrasında hekimbaşı olarak görev yapan ve nihaye- tinde 1707’de ölmüş olan Nuh Efendi’nin oğlu Hekimoğlu Ali Paşa’dır. Ailenin en küçük üyelerinden biri olarak 4 Haziran 1689 yılında İstanbul’da dünyaya gelen Ali Paşa diğer kardeşlerinin ilmiye sınıfına dâhil olmalarının aksine Enderun’a gir- miş, burada silahşörlük ve kapıcıbaşılık dâhil bazı görevler üstlenmiştir. Buradan 1715 yılında Zile hasları voyvodalığa, akabinde ise Adana valiliğine tayin edilmiş ve bu sırada Anadolu’da 1722 sonuna kadar gerçekleştirmiş olduğu tahrir istikba- lini temin edecek önemli başarılarından biri olmuştur. Patlak veren Osmanlı-İran harpleri sırasında maiyetindeki kapı halkıyla birlikte muharebelerde görev alan ve Tebriz seraskerliğini de üstlenen Paşa’nın diğer beylerle giriştiği çekişme ve kimi zaman başarısızlıkları bir tarafa, göstermiş olduğu genel ilerleme ile babasının Saray’da kendisi için bıraktığı müspet nüfuz mirası ile 1732 yılında sadaret müh- rünü almayı başarmıştır.