„Stawianie maibaumu”. O majowym świętowaniu jako formie konstruowania tożsamości mniejszości niemieckiej na Śląsku Opolskim

Abstract

Od połowy lat 90. XX w. na Śląsku Opolskim zauważalna jest aktywizacja stowarzyszeń mniejszości niemieckiej na niwie społeczno-kulturalnej, m.in. poprzez organizację wielu form świętowania rodzinnego, dorocznego, lokalnego i regionalnego. Autorka zainteresowała się zwyczajową uroczystością, zwaną stawianiem maibaumu, czyli drzewka majowego, praktykowaną przez członkinie Związku Śląskich Kobiet Wiejskich na wzór wiosennego święta znanego w Niemczech. Omówiła pierwotne znaczenie praktyki stawiania majów (wysokich drzew i słupów przybranych zielenią) w Europie i w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem Górnego Śląska, wskazując, iż ta forma majowego świętowania (pierwotnie także matrymonialnego) została zarzucona po II wojnie światowej, a jej reaktywacja w zmienionej formie ludycznej nastąpiła w latach 90. XX w. Na podstawie przeprowadzonych badań terenowych oceniła, że obecnie maibaum stanowi hybrydyczny rekwizyt, a świętowanie związane z jego ustawianiem w centrum miejscowości tworzy scenerię widowiska, wybiórczo łączącego elementy niemieckiego i śląskiego dziedzictwa kulturowego.