Tütün Yetiştiriciliğinde Tarım İlaçları Kullanımı ve Üreticilerin Zirai Mücadele Bilinç Düzeylerinin Belirlenmesi: Çelikhan Tütünü Örneği

Abstract

Adıyaman ilinin Çelikhan ilçesinde yetiştirilen Coğrafi işaretli Çelikhan tütünü bölge için önemli bir tarımsal faaliyet ve gelir kaynağıdır. Tütün yetiştiriciliğinde fideliklerden hasat aşamasına kadar birçok aşamasında pestisitlerin yoğun kullanımı başta kalıntı sorunu olmak üzere insan ve çevre sağlığı üzerinde olumsuz etkilere neden olmaktadır. Bu sebeple tütün yetiştiriciliğinde pestisit kullanımı ve üreticilerin zirai mücadele bilinç düzeylerinin belirlenmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Çalışmada tütün yetiştiriciliğinde kullanılan pestisitlerin miktar ve kullanım şekilleri ile çiftçilerin zirai mücadele bilinç düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma materyalini, Çelikhan ilçesinde tütün yetiştiren 94 çiftçiden anketlerle elde edilen veriler oluşturmaktadır. Araştırma sonucunda, çiftçilerin zirai mücadele bilinç düzeylerinin %44.0’ünün düşük, %45.0’inin orta ve %11.0’nin yüksek olduğu belirlenmiştir. Ayrıca çiftçilerin uygulama öncesi, uygulama esnası ve sonrasındaki bilinç düzeyleri arasında farklılık olup çiftçilerin zirai mücadele öncesinde kurallara daha sıkı uydukları tespit edilmiştir. Çiftçiler tarım ilaçlarının insan sağlığı, çevre sağlığı ve biyoçeşitlilik üzerindeki olumsuz etkileri konusunda fikir sahibi olmalarına rağmen geleneksel uygulamalardan vazgeçmeyerek hatalı uygulamalar yapmaya devam etmektedirler. Bölgede planlanan tarımsal eğitim ve yayım çalışmalarında, tarım ilaçlarının olumsuz etkilerinin aktarılmasında eğitim içeriklerinin görsellerle desteklenmesi ve zirai ilaç kullanımında reçeteye bağlı ilaç kullanımının sıkı bir şekilde takip edilmesi sorunun çözümüne yardımcı olabilir. Diğer taraftan Çelikhan tütünün yapraklarının doğrudan tüketilmesi, kalıntı sorununu ortaya çıkarmakta ve tütünde pestisit kalıntısı ve insan sağlığına etkilerine yönelik ileri çalışmalara ihtiyaç bulunmaktadır.