Yerli Ürün Satın Alma Niyetinin Tüketici Etnosentrizmine Etkisinin Yapısal Eşitlik Modeli ile Belirlenmesi

Abstract

Tüketici etnosentrizmi, tüketicilerin yabancı menşeili ürünleri reddedip yerli ürünleri tercih etmesini ifade eder. Bu kavram tüketicilerin satın alma kararlarında etkili olan bir faktördür. Bu çalışmada yerli malı ürün satın alma niyetinin tüketici etnosentrizmine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Türkiye geneli 600 kişi ile online anket görüşmesi yapılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiklerden yararlanılmıştır. Ayrıca yerli malı ürün satın alma niyetinin tüketici etnosentrizmine etkisini ölçmek amacıyla Yapısal Eşitlik Modeli (YEM)’nden yararlanılmıştır. Çalışma sonucunda tüketicilerin çok az bir kısmının tüketici etnosentrizmi kavramını bildiği (%11.83) belirlenmiştir. Tüketicilerin %30.17’si her zaman, %36.67’si ise bazen tüketici etnosentrizmi gösterdiklerini bildirmişlerdir. YEM modeline göre, yerli malı ürün satın alma niyeti üzerinde; milliyetçilik, yerli ürün ve menşei ülke faktörlerinin etkili olduğu, tüketici etnosentrizmi üzerinde yerli malı ürün satın alma niyeti, yerli ürün ve menşei ülke faktörünün etkili olduğu bulunmuştur. Bu çalışma ile Türkiye’deki tüketicilerin satın alma davranışlarının ve etnosentrizm düzeylerinin belirlenmesi, ulusal ve uluslararası pazarlarda yer alan aktörlere yol gösterici nitelikte olup izlemesi gereken politikaların ve pazarlama stratejilerinin belirlenmesi açısından önem arz etmektedir.