İki Farklı Örneklem Tekniği Kullanılarak Oluşturulan Heyelan Duyarlılık Haritalarının Frekans Oranı (FO) Yöntemi ile Karşılaştırılması

Abstract

Heyelanlarin verdigi zararlarin azaltilmasi amaciyla heyelan olusumunun onceden tahmini ve heyelana duyarli alanlarin literaturde mevcut yontemlerle belirlenmesi son derece onemlidir. Bu dogrultuda, heyelanlarin ayni litolojide gelistigi Bartin ilinin Ulus ilcesinin heyelan duyarlilik haritalamasinin yapilmasi amaclanmistir. Calismanin onemli noktasi, Chebyshev teoreminin bu calismada secilen calisma alani icin sinanmasi ve bu yontemle uretilen duyarlilik haritasinin mevcut literaturde siklikla kullanilan tum heyelan kutlesi icerisindeki piksel sayma teknigi ile olusturulan veri seti kullanilarak uretilen heyelan duyarlilik haritasi ile karsilastirilmasidir. Calisma alaninda toplam 195 adet heyelan haritalanmis ve heyelanli ve heyelanli olmayan alanlarin belirlenmesinde Chebyshev teoremi ve tum heyelan kutlesi icerisindeki piksel sayma teknigi olmak uzere iki farkli orneklem teknigi kullanilmistir. Heyelan duyarlilik analizlerinde kullanilmak uzere topografik yukselik, egim, baki, egrisellik ve NDVI (normalize edilmis fark bitki ortusu indeksi) olmak uzere toplam 5 adet parametre haritasi uretilmistir. Her iki orneklem teknigi kullanilarak yapilan duyarlilik analizlerinde literaturde siklikla kullanilan Frekans Orani (FO) yontemi kullanilmis ve iki farkli harita uretilmistir. Duyarlilik haritalarinin performansi ise Egri Altinda Kalan Alan yontemine (ROCEAA) gore degerlendirilmis ve EAA degerleri sirasiyla Chebyshev teoremi icin 0.78 ve tum heyelan kutlesindeki piksel sayilarina gore yapilan orneklem teknigi icin ise 0.72 olarak belirlenmistir. Bu degerlere gore, uretilen her iki duyarlilik haritasinin da kabul edilebilir duzeyde oldugu ve Chebyshev teoremi ile orneklem yapilarak uretilen duyarlilik haritasinin performansinin, diger orneklem yontemine gore nispeten daha yuksek ciktigi gorulmustur. Elde edilen bu sonuc, calismada kullanilan Chebyshev yonteminin de heyelan duyarlilik haritalama calismalarinda etkin olarak kullanilabilir alternatif bir yontem oldugunu ve bu yontemle uretilen duyarlilik haritasinin da basarili bir kestirime sahip oldugunu gostermistir.