Kur'an’ın Kavram ve Bağlam Hassasiyetine Bir Örnek Olarak: İdris Peygamber

Abstract

Idris, Kur’an-i Kerim’in hakkinda kisa bilgiler sundugu bir peygamberdir. Onun yuce bir mekana yukseltilmesinden hareketle ozdeslestirildigi kisilerden biri olan Enoh da benzer sekilde Kitab-i Mukaddes’in hakkinda cok az bilgi sundugu bir kisidir. Bu nedenle Idris'in kim oldugu ve isminin kokeni hakkinda simdiye degin cok sayida yorum yapilmistir. Bir koken arayisi cercevesinde, cevre kulturlerin mistik ve mitolojik sahsiyetleri olan Thot, Hermes ve Merkur’le ozdeslestirilmeye calisilmasi, Idris’in kimligini daha kapali bir hale getirmistir. Bu makalenin temel iddiasi, Idris Peygamber’le ilgili ayetlerin nuzul baglaminin, onun kim oldugunu tespit konusunda birtakim yonlendirmeler barindirdigidir. Onun, ilk Muslumanlarin Habesistan’a hicretinden once inen ayetlerde zikredilen isminin ve ozelliklerinin Habes toplumunda bir karsiligi oldugu anlasilmaktadir. Makalede, Kur’an’da yer aldigi sekliyle Idris’in isminin ve ozelliklerinin Habes toplumundaki kabule yonelik bir onaylama, ama ayni zamanda onu bu ozelliklerden soyutlayanlara karsi da bir reddiye oldugu gosterilmeye calisilmistir.