Z badań nad dziejami i spuścizną polskich filozofujących przyrodników w Kijowie w latach 1900–1919. Część 1: Czesław Białobrzeski

Abstract

Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie mniej znanych faktów życia Czesława Białobrzeskiego z okresu przed opuszczeniem przez niego Kijowa w roku 1919 oraz jego zapoznanych prac z tego okresu. Szczególny nacisk położono na detale biograficzne, niektóre aspekty powstawania najbardziej znanej pracy oraz jego działalność popularyzatorską i jego zainteresowania filozoficzne, zwłaszcza dotyczące fenomenu nauki i wpływu francuskiego konwencjonalizmu. Okazuje się, że już w pracach takich jak „Rzeczywistość w ujęciu przyrodoznawstwa” czy „Zasada względności i niektóre jej zastosowania” Białobrzeski jawi się jako przyrodnik bardzo dobrze zorientowany w tematyce filozoficznej związanej z naukami. Interesujące są także kulisy powstwania najbardziej znanej pracy Białobrzeskiego, „Sur l’équilibre thermodynamique d’une sphère gazeuse libre”, które wyłaniają się z jego korespondencji z Władysławem Natansonem.